Rośnie liczba donosów, przesyłanych do bydgoskiej skarbówki. Kto donosi najczęściej?

- Wszystko zaczęło się, kiedy kupiliśmy nowy samochód. Ludzie nie mogli tego znieść. Od tej chwili każdego roku jesteśmy wzywani do skarbówki i tłumaczymy się z każdego grosza - mówi bydgoszczanka (prosi o zachowanie anonimowości). Wychowuje niepełnosprawną córkę. Jej mąż również jest osobą niepełnosprawną. Ale to dla donosiciela nie ma znaczenia.

- Auto bardzo ułatwiło nam życie. Teraz mogę wozić dziecko i męża na rehabilitację. Ale niestety, sąsiedzi uważają, że nie zasłużyliśmy na ten komfort. Wiem, że to oni donieśli do urzędu skarbowego. Myślą, że otrzymujemy nie wiadomo jakie zasiłki i dopłaty do rehabilitacji. Zazdroszczą nam, a szczerze mówiąc, nie ma czego - dodaje kobieta.
[break]
- Sąsiedzi, konkurencja i najbliższa rodzina. To trzy grupy, które najczęściej piszą donosy - przytakuje Marcin Cichański, rzecznik prasowy Izby Skarbowej w Bydgoszczy.

Z analizy portalu Bankier.pl wynika, że w 2013 roku liczba donosów do skarbówki wzrosła w Bydgoszczy aż o 15 procent. Rekord został jednak pobity w Lublinie, gdzie skala donosicielstwa skoczyła o 40 procent (w porównaniu z rokiem 2012).

- Jeżeli obywatel czuje, że powinien zawiadomić odpowiedni organ, to oczywiście ma takie prawo. Każdy sygnał jest przez urzędy skarbowe sprawdzany i brany pod uwagę - dodaje Cichańki.

- Weryfikacją zajmuje się referat czynności sprawdzających. O jej szczegółach nie mogę mówić - tłumaczy się tajemnicą skarbową Katarzyna Jurek, p.o. rzecznika I Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy. - Powiem jedynie, że sprawdzane są znajdujące się w urzędzie dokumenty każdej osoby wskazanej w donosie. Referat może też skierować sprawę do kontroli skarbowej - dodaje Katarzyna Jurek.

Jaki kaliber musi mieć sprawa, by wzbudziła zainteresowanie kontrolerów? Który donos wywołuje kontrolę, a który nie? Na te pytania inspektorzy skarbówki nie chcą odpowiadać. Przyznają natomiast, że tylko 10-15 procent doniesień znajduje potwierdzenie w rzeczywistości. Anonimy to przeważnie przeszło 70 procent aktywności donosicielskiej, choć zdarzają się też pisma podpisane z imienia i nazwiska. Proporcje między anonimami a jawnymi treściami wahają się - w niektórych urzędach „życzliwych” i „uczciwych obywateli” jest 50 procent.

- Zdarza się, że konkurencja z branży przekazuje nam informacje, pod którymi oficjalnie się podpisuje. Bywa, że członkowie rodzin piszą na siebie otwarcie - mówi Katarzyna Jurek. Dzieci donoszą na rodziców lub odwrotnie, kabluje na siebie skłócone rodzeństwo albo były mąż lub żona, którzy robią wszystko, by utrudnić sobie życie. Większość rewelacji kierowanych pod adresem skarbówki przesyłana jest tradycyjną korespondencją albo dostarczana osobiście do urzędu. Rzadziej donosiciele korzystają z poczty elektronicznej i telefonu.

Tematy donosów lubią się powtarzać. Najczęściej ludzi kole w oczy cudza zamożność. Piszą, że ktoś żyje ponad stan. Przewijają się też sprawy wynajmu mieszkań oraz niezgłoszonego nigdzie handlu w internecie. Często wskazywane są też firmy, prowadzące działalność nielegalnie lub po prostu nieujawniane źródła dochodu.

- Uczciwy sprzedawca nie ma szans, by konkurować z kimś, kto sprzedaje swoje towary na Allegro i nie odprowadza podatków - podkreśla Cichański, tłumacząc autorów demaskatorskich informacji.

Donosów wpływających do Urzędu Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy przybywa z każdym rokiem. W 2012 roku było ich 358, rok później 412. W tym roku tylko do końca sierpnia naliczono 278 informacji.