Odwrócona hipoteka bardziej dostępna w Polsce od 2023 roku? To prawdziwa rewolucja na naszych rynkach finansowych

W 2023 roku zacznie działać platforma, która będzie finansowała sukcesywny i długofalowy rozwój rynku hipoteki odwróconej (ang. equity release) w Unii Europejskiej. Usługodawcy otrzymają dostęp do długoterminowego, dopasowanego i skrojonego na miarę finansowania, co przełoży się na ulepszenie oferty kierowanej do klientów.

Jakie zmiany na polskim i europejskim rynku będą miały miejsce w 2023 roku? Oto najważniejsze z nich:

• Dostęp do długoterminowego i dopasowanego finansowania dla podmiotów oferujących hipotekę odwróconą w Unii Europejskiej.
• Lepsza i bardziej zróżnicowana oferta obejmująca rozwiązania typu equity release.
• Możliwość wyższych wypłat jednorazowych, które pomogą osobom starszym spłacić zobowiązania i długi – również te, które powstały w wyniku pandemii, wojny w Ukrainie i szalejącej inflacji.
• Większa współpraca pomiędzy krajami europejskimi nie tylko w obszarze edukacji, ale również bezpieczeństwa finansowego emerytów.
• Wsparcie dla młodszego pokolenia, mimo że hipoteka odwrócona jest kierowana do osób starszych.

Z problemami demograficznymi i ekonomicznymi mierzy się nie tylko Polska, ale również cała Europa. A hipoteka odwrócona już stała się odpowiedzią na niektóre z nich. Co będzie działo się w 2023 roku?

Warto przytoczyć tu dane, które znalazły się w raporcie przygotowanym przez Ernst & Young (EY) oraz European Pensions and Property Asset Release Group (EPPARG). Według prognoz EY i EPPARG globalny rynek hipoteki odwróconej urośnie do 2031 roku aż trzykrotnie.

Za 10 lat roczny wolumen przekroczy w Stanach Zjednoczonych 25 mld dolarów, co oznacza, że Amerykanie będą sprzedawać (tylko w ciągu jednego roku) odwrócone kredyty hipoteczne o takiej wartości. W Wielkiej Brytanii wolumen ten będzie plasował się na poziomie 13 mld dolarów rocznie, we Włoszech 6-10 mld, w Kanadzie 3-4 mld, w Polsce ok. 0,6 mld dolarów.

Platforma, która zacznie działać w 2023 roku, tylko przyspieszy ten rozwój.

– Warto podkreślić, że finansowanie, o którym mówimy, jest wzorowane na modelu brytyjskim. Dzięki niemu branża w Wielkiej Brytanii mogła się rozwinąć w sposób bezpieczny i dynamiczny. Tamtejszy rynek jest już dojrzały, uregulowany, istnieją normy etyczne, sama usługa jest bardzo dobrze oceniana zarówno przez konsumentów, jak i przez decydentów, polityków i ekonomistów – mówi Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.

- Docenia się przede wszystkim jej pozytywny wpływ nie tylko na sytuację osób w wieku emerytalnym, ale na całą gospodarkę. Wyrazem tego sukcesu na rynku brytyjskim jest liczba nowych klientów, którzy zawarli umowę i która w skali roku osiągnęła 50 tysięcy. Z całą pewnością rozwiązania brytyjskie są warte przeszczepienia na inne rynki i to właśnie się dzieje – dodaje Robert Majkowski.

Dzięki dostępowi do długofalowego finansowania renta dożywotnia, która jest jednym z rodzajów hipoteki odwróconej, będzie rozwijać się bardziej dynamicznie, a oferta stanie się bardziej zróżnicowana.

– Na początku roku zamierzamy wprowadzić między innymi większe wypłaty jednorazowe. To rozwiązanie, które testowaliśmy już od jakiegoś czasu i które jest odpowiedzią na potrzeby seniorów. Inflacja i rosnące ceny jeszcze bardziej nadszarpnęły emeryckie budżety. Ogrzanie i utrzymanie niezmodernizowanych nieruchomości stało się jeszcze bardziej kosztowne. Emeryci potrzebują niejednokrotnie zastrzyku gotówki rzędu kilkunastu czy kilkudziesięciu tysięcy złotych, już na etapie podpisania umowy - informuje Robert Majkowski.

Jak wyjaśnia ekspert, później osoby korzystające z tego produktu finansowego oczywiście dostają standardowo comiesięczne wypłaty z tytułu umowy renty dożywotniej. Zwraca on też uwagą na fakt, że obecni emeryci, czyli osoby 60+, które lata temu zaciągnęły kredyty hipoteczne na zakup nieruchomości, są w tej chwili w końcowym etapie ich spłaty. Wypłaty jednorazowe mogą im pomóc w spłacie reszty kredytu hipotecznego, zwłaszcza że rosnące stopy procentowe wpłynęły na wzrost rat kredytowych.

Zmieniająca się sytuacja demograficzna i ekonomiczna oraz dynamiczny rozwój hipoteki odwróconej w całej Europie zacieśni współpracę pomiędzy krajami europejskimi.

– Potrzebna będzie między innymi długofalowa edukacja osób starszych, gwarantująca im pełną i rzetelną wiedzę na temat usługi oraz przepisów prawnych i to nie tylko w kontekście hipoteki odwróconej, ale również innych instrumentów finansowych, które mogłyby poprawić sytuację ekonomiczną seniorów – mówi Robert Majkowski.

Sytuacja makroekonomiczna powoduje także to, że zdolność kredytowa młodych osób sukcesywnie spada. We wrześniu liczba kredytów mieszkaniowych spadła o 70,6 proc. względem poprzedniego roku, a ich wartość była o 71,3 proc. niższa niż przed rokiem. Na dodatek – jak wynika z raportu Narodowego Banku Polskiego pt. „Sytuacja na rynku kredytowym” – w IV kwartale banki wciąż będą zaostrzać politykę kredytową zarówno w odniesieniu do przedsiębiorców, jak i gospodarstw domowych.

Seniorzy będący właścicielami nieruchomości, którzy zdecydują się na rentę dożywotnią, dzięki większej wypłacie jednorazowej będą mogli wesprzeć dzieci i wnuki finansowo, a także zapewnić wkład własny na zakup mieszkania dla młodych.