Kwiaty pod ochroną możesz mieć w ogrodzie, ale pod pewnymi warunkami. Sprawdź, co wolno i jakie są kary za złamanie przepisów

W Polsce wiele roślin, zwierząt oraz grzybów jest objętych ochroną. Wynika to z faktu, że jest ich coraz mniej, często z winy człowieka, bo nadmiernie zbieraliśmy różne gatunki lub niszczymy miejsca i warunki, w których występują naturalnie. Przepisy dotyczące ochrony roślin reguluje przede wszystkim:

• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, która zawiera przepisy ogólne (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880)
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin – tu znajdziesz przepisy szczegółowe oraz listy roślin, które są pod ochroną (Dz.U. 2014 poz. 1409)

Rozporządzenie łącznie wymienia 727 roślin chronionych, w tym 415 objęto ochroną ścisłą, 300 częściową oraz 12 jest pod ochroną częściową z możliwością pozyskiwania. Ta lista obejmuje nie tylko kwiaty i inne rośliny nasienne, choć one przeważają, ale także mchy, wątrobowce czy glony.

Kwiaty i inne gatunki chronione jak najbardziej można uprawiać w ogrodach, ale pod warunkiem, że ich nasiona lub sadzonki kupimy z legalnego źródła: najlepiej w sklepie, którego właściciel odpowiada za towar, a nie na bazarze itp.). Rośliny, które urosną w naszym ogrodzie, możemy zrywać i wykorzystywać na własne potrzeby – podpowiada Katarzyna Józefowicz w artykule w portalu e-ogródek.pl. – Są także gatunki roślin, które doczekały się odmian ogrodowych. Nie podlegają one takim ograniczeniom (przepisy dotyczą tylko czystych, dzikich gatunków).

Jeśli roślina jest pod ochroną, nie wolno jej między innymi (to tylko część przepisów, wymienionych w par. 6 rozporządzenia):

• umyślnie zrywać lub niszczyć,
• niszczyć ich siedlisk,
• pozyskiwać lub zbierać.

Pamiętaj, że jeśli kwiat jest pod ochroną:

• nie możesz go wykopać z miejsca gdzie rośnie dziko i przesadzić do ogrodu,
• nie możesz też zbierać jego nasion czy brać sadzonek.

Jeśli chcesz mieć chroniony gatunek w ogrodzie, musi on pochodzić z legalnej uprawy. Musisz też wiedzieć, że w przypadku roślin, które są pod częściową ochroną i jest dopuszczalny jest ich zbiór, trzeba wystąpić o pozwolenie na to do regionalnej dyrekcji ochrony środowiska. Tak jest na przykład z czosnkiem niedźwiedzim i kocankami piaskowymi – chyba że rosną w twoim ogrodzie, bo wtedy formalności nie są potrzebne. Dowiedz się więcej: gdzie i kiedy zbierać czosnek niedźwiedzi oraz jak uzyskać pozwolenie.

Zgodnie z art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880): Kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową – podlega karze aresztu albo grzywny.
Wysokość grzywny określa kodeks wykroczeń. Może ona wynieść od 20 do 5000 zł.

Do wiosennych kwiatów, które są pod ochroną, należy m.in.:

• ciemiernik czerwonawy,
• cieszynianka wiosenna,
• goryczka krótkołodygowa i wiosenna (oraz kilka innych gatunków, które kwitną latem),
• kokorycz drobna,
• miłek alpejski,
• pierwiosnek bezłodygowy, maleńki, omączony i łyszczak,
• sasanki (kilka gatunków),
• szachownica kostkowata,
• szafirek miękkolistny,
• śniedek cienkolistny.

Wymieniam tylko te gatunki, które są w miarę znane i spotykane w ogrodach. Pamiętaj, żeby nie przynosić ich z łąki lub lasu, tylko kup w sklepie ogrodniczym i możesz się nimi cieszyć spokojnie.

Polecamy: Lubisz storczyki? A wiesz, że rosną dziko w Polsce? Poznaj polskie storczyki

Do roślin, które są spotykane w ogrodach, ale w naturze są pod ochroną, a kwitną latem lub jesienią, należy m.in.:

• mikołajek nadmorski,
• dzwonki (boloński, brodaty, karkonoski, piłkowany, syberyjski),
• kilka gatunków rojników,
• tojad (kilka gatunków),
• kosaciec (irys) syberyjski,
• mieczyk dachówkowaty,
• ciemiężyca biała i czarna,
• lilia bulwkowata i złotogłów,
• dyptam jesionolistny,
• storczyki (wszystkie gatunki),
• macierzanka wczesna,
• wielosił błękitny,
• aster gawędka,
• szarotka alpejska.