Dzieła Wielkiejnocy

Rzeźby, płaskorzeźby, obrazy, rysunki i grafiki - dla wielu artystów święta wielkanocne były źródłem inspiracji.

<!** Image 3 align=right alt="Image 187839" sub="Leon Wyczółkowski, „Chrystus na krzyżu”">Wiele w Bydgoszczy jest miejsc, w których znajdują się dzieła sztuki zainspirowane wydarzeniami Wielkiego Tygodnia oraz Męką Pańską.

W Bydgoskim Antykwariacie Naukowym znajdują się dwie bardzo oryginalne ryciny.

Skarby z antykwariatu

- Pierwsza z nich, to litografia „Chrystus na krzyżu w adoracji świętych i królów polskich” Leona Wyczółkowskiego - wyjaśnia Wiesław Dreas, właściciel antykwariatu. - Wśród klęczących postaci, trzecia z prawej, to autoportret Leona Wyczółkowskiego. Odbitka, którą posiadamy, była premią dla członków Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w Bydgoszczy.

Ponadto w antykwariacie, jest rycina(staloryt z 1865 r.), wykonana przez Ab. Girardeta według obrazu renesansowego malarza Andrei Squazzella.

W bydgoskim Muzeum Okręgowym znajduje się kilka prac Leona Wyczółkowskiego, których tematem jest ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa.

<!** reklama>- Ten motyw często pojawiał się w pracach Wyczółkowskiego. Namalował na przykład „Krucyfiks wawelski” i często do tego motywu wracał, przedstawiając go w pastelach, akwareli, tuszu i litografii.

Muzeum Okręgowe chlubi się niezwykle bogatym zbiorem dzieł wybitnych twórców ludowych; Piotra Wolińskiego, Józefa Chełmowskiego, Stefana Boguszyńskiego, Zygmunta Kędzierskiego.

- Mamy bardzo bogaty zbiór rzeźb Chrystusa Ukrzyżowanego i Frasobliwego oraz rzeźb Matki Boskiej Bolesnej - wymienia Maria Flinik-Huryn, kierownik działu etnograficznego bydgoskiego muzeum. - Zgromadziliśmy również cykl pasyjny. Piety rzeźbił przecież prawie każdy artysta...

<!** Image 4 align=none alt="Image 187839" sub="Jezus Chrystus zdjęty z krzyża - rycina (staloryt) z 1865 r.">W zbiorach muzeum są więc rzeźby, płaskorzeźby, malarstwo (także na szkle) oraz palmy wileńskie z lat pięćdziesiątych, kropidła pałuckie, które dziś są uznawane za tradycyjne, wielkanocne palmy. Obok dzieł sztuki ludowej, na muzealnych półkach leżą również nie mniej cenne przedmioty gospodarstwa domowego, które służyły naszym pra, pradziadom do wyrabiania świątecznych ozdób. Na szczególną uwagę zasługują foremki ceramiczne i drewniane do wyciskania baranków z masła.

Biblia dla ubogich

Ponadto w kościołach są Drogi Krzyżowe i...

- Kapliczki. Niestety, nie są one wybitne - uważa Olga Romanowska-Grabowska, były wojewódzki konserwator zabytków. - Dla mnie najcenniejszym dziełem, związanym ze świętami jest Kalwaria Pakoska. Unikatowa, budowana od 1628 roku, znajdująca się na terenie zabytkowego dziś parku. Kapliczki porozrzucane na wzgórzach. Park przecinają pątnicze alejki i Noteć, która w tym miejscu przypomina Jordan.

Olga Romanowska-Grabowska wskazuje też na drugi w regionie zabytek, szczególnie związany z wielkanocną tradycją. To XVII-wieczny drewniany kościółek w Gąsawie.

- Wnętrze zdobią barokowe polichromie oraz „Biblia dla ubogich”, czyli malowidło ukazujące piekło i niebo - dodaje Olga Romanowska-Grabowska.

W Bydgoszczy od dawna działa Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki „Stara Ochronka”.

Twórcy współcześni

Każdego roku przed Wielkanocą pojawiają się w niej dzieła tworzone przez współczesnych twórców nieprofesjonalnych i ludowych. Zatem, można tam i podziwiać i kupić: rzeźby, figurki, pisanki, kraszanki, palmy wielkanocne, koronki, haftowane serwetki i obrusy, koszyki wiklinowe oraz drewniane, dziecięce zabawki.

Krucyfiks Leona Wyczółkowskiego

(Krucyfiks królowej Jadwigi, 1896) ukazuje rzeźbę z barokowego ołtarza w prezbiterium katedry wawelskiej, pochodzącą z końca XIV wieku, umieszczoną na tle XVII-wiecznej srebrnej, wytłaczanej kwiatami blachy. Jest przesłonięty woalem, wykonanym z delikatnej siatki, rozmywającej kontury krucyfiksu. Legenda głosi, że modliła się przed nim królowa Jadwiga.