Co zmieniło się na UTP w czasie pandemii? Wywiad z rektorem, prof. Tomaszem Topolińskim

Panie profesorze. UTP jako jedna z pierwszych uczelni w regionie i kraju przeszła w tryb pracy zdalnej. Co ze studentami, prowadzicie badania?
Gdyby przejść się tylko po budynkach, to rzeczywiście wyglądało na to, że uczelnia nie pracuje. Tymczasem UTP praktycznie funkcjonuje normalnie. Prowadzimy zajęcia, badania, robimy egzaminy dyplomowe, odbywa się nabór. Działamy w systemie dyżurowo-zdalnym. Część przychodzi do pracy, część pracuje w domu, jak i ja teraz.

Bardzo szybko zaczęliście pomagać w walce z koronawirusem.
Uczelnia jest miejscem pracy wielu entuzjastów każdych działań. I w momencie kiedy jesteśmy w takiej sytuacji, ci entuzjaści zaczynają robić rzeczy inne niż standardowe. Stąd między innymi pomysł dotyczący przyłbic. Pojawiły się pytania ze szpitali, straży pożarnej, policji. Z Bydgoszczy i nie tylko. Wszyscy chcieli byśmy rozpoczęli produkcję z drukarek 3D, bo gdzieś tam w kraju tak się dziej. Myśmy podeszli do sprawy inaczej. Nie drukujemy przyłbic i dlatego produkujemy ich dość sporo. W tej chwili już ponad 1100 i z każdym dniem ta liczba rośnie. Dostarczamy je do szpitali, do wszystkich tych, którzy piszą, że potrzebują. Chcemy ich robić jak najwięcej.

I dlatego zrezygnowaliście z druku 3D?
Drukarki 3D to nie są najczęściej urządzenia produkcyjne. To urządzenia do produkcji prototypów. Stąd ich czas pracy jest znaczący. Taką przyłbicę, większość jej elementów drukuje się ponad 3 godziny. My w tej chwili wykorzystujemy inną technologię – kształtowanie poprzez cięcie - dopasowujemy elementy i dzięki temu możemy robić tyle sztuk. Muszę tu podziękować kilku firmom: Inline Poland z Murowanej Gośliny, Korbudowi z Bydgoszczy – one dostarczyły folie. VST i Replika z Bydgoszczy tną tworzywa, Aldi Polska i Lidl dostarczyły kartony do pakowania. A wszystko rozwożą terytorialsi z 8. Kujawsko-Pomorskiej Brygady. Bez nich to by się nie udało.

Drukarki 3D zaczęły drukować coś innego.
Pojawiała się inicjatywa, by do masek do nurkowania, takich na całą twarz jakie możńa było kupić w sklepach ze sprzętem sportowym, dodawać urządzenie – adapter. Do niego przyłącza się filtry i dzięki temu takie urządzenie nadaje się znakomicie do ochrony górnych dróg oddechowych i oczu na przykład lekarza czy pielęgniarki, którzy zajmują się zarażonymi koronawirusem.

To nie jedyne działania w walce z pandemią.
Bierzemy udział w ogólnoświatowej inicjatywie podłączenia ogromnego, rozproszonego komputera. Dajemy najlepszym naukowcom pamięci i karty graficzne naszych komputerów. Tworzymy na świecie jeden komputer, który może dokonywać nieprawdopodobnych obliczeń potrzebnych przy identyfikacji białek wirusa i białek, które mogą go unicestwić. To zrobiliśmy i zapraszamy wszystkie bydgoskie uczelnie, bo tych zdolności obliczeniowych potrzeba w świecie coraz więcej. Działa też zespół, który zajął się projektowaniem prostego respiratora. W tej chwili jest przygotowywany prototyp urządzenia, które mogło by być podłączone pod sieć tlenową, powietrzną szpitala. Prace nad tym trwają w kilku miejscach w Polsce. Informacje ma Ministerstwo Zdrowia, które przysłało prośbę do zespołu, o jak najszybsze działania. Jest możliwość szybkiego uruchomienia produkcji, tylko potrzeba dobrego projektu.

Na UTP są urządzenia do badania DNA. Do tej pory nie są wykorzystywane do testów na koronawirusa. Dlaczego?
Rzeczywiście mamy takie urządzenia i to na dwóch wydziałach. Mogłyby pracować, ale my nie posiadamy specjalnych zabezpieczeń. Informację o tym co mamy, ale również o tym czego nie mamy, przesłaliśmy do ministerstwa. Zadeklarowałem, że gotowi jesteśmy nawet przerwać trwające badania naukowe, by oddać urządzenia w służbę dziś najważniejszą. Niestety nie mamy na razie odpowiedzi. Czekamy na decyzje.

Panie Rektorze. Co zmieni ta pandemia dla uniwersytetu?
Można by wyciągnąć nawet takie daleko idące wnioski. I mógłbym sobie pofolgować mówiąc, że moglibyśmy zmienić pewne struktury uczelniane w ogóle. Bo jeśli dziś okazuje się, że jesteśmy gotowi i potrafimy nauczać na odległość, to, i teraz pozwolę sobie, myślę że do tego nie dojdzie, że na przykład wykład z podstaw konstrukcji maszyn w Polsce, mógłby być prowadzony online przez najlepszego z najlepszych. Taki wykład, po który mogliby sięgnąć studenci z dowolnej uczelni technicznej w kraju. Mogliby go wysłuchać, zdać egzamin u tego najlepszego z najlepszych wykładowców i powiedzieć, że ten kto zdał jest równy w zakresie wiedzy bez względu na to na jakiej uczelni studiuje. To oczywiście daleko idące wnioski, ale bez wątpienia to jest coś, co mogłoby w jakiejś części funkcjonować w każdej uczelni. Niektóre zajęcia mogły by być dostępne online, także dla tych którzy z różnych powodów na tych zajęciach być nie mogą.

Kiedy Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy zmieni się w politechnikę?
Pytanie trochę na wyrost, ale… chcemy i myślę że jest to przyszłość niezbyt już odległa. Przyszły rok powinien być tym, który zdecyduje, w którą stronę pójdziemy, a myślę że pójdziemy w kierunku właśnie politechniki.