Co się nam podoba?

Jeden obraz uznaje się za dzieło sztuki, a inny za knot od pacykarza. Jedna kobieta wizualnie podoba się mężczyźnie, a inna nie. Na te oceny wpływa zmysł estetyki, którego zagadkę uczeni nareszcie rozwiązali.

<!** Image 2 align=none alt="Image 194734" sub="Naukowcy twierdzą, że choć mody są zmienne, to poczucie estetyki jest stałe. Pewnie dlatego z okładek czasopism znikają wychudzone modelki.">

Naukowcy odkryli, że nasz mózg w taki sam sposób ustala, czy obraz Picassa to dzieło sztuki, czy przyjemnie jest zjeść bułkę z szynką lub czy jakaś osoba jest dla nas atrakcyjna seksualnie.<!** reklama>

Nowa dziedzina nauki, nazwana neuroestetyką, zajmuje się rozróżnianiem tego, co jest dziełem sztuki, a co nim nie jest oraz bada obszary mózgu, które wpływają na poczucie estetyki u człowieka. Badania tej sfery przeprowadziła grupa naukowców, pracująca pod kierunkiem dr. Stevena Browna, dyrektora NeuroArts Lab na Wydziale Psychologii Uniwersytetu McMaster w Hamilton oraz dr. Xiaoqing Gao, adiunkta Centre for Vision Research na York University w Toronto. Wyniki opublikowane w „The Neuroscience” ujawniły zaskakujące fakty.

- Obszary mózgu, zaangażowane w ustalanie, co jest dziełem sztuki, pokrywają się z tymi, które zajmują się oceną obiektów o ewolucyjnym znaczeniu. Ustalają jakość pożywienia i atrakcyjność potencjalnych partnerów - wyjaśnia dr Brown.

Naukowcy przeanalizowali reakcje mózgu na bodźce wzrokowe, słuchowe, smakowe i węchowe. Wtedy ujawniła się kolejna niespodzianka. Równocześnie z częściami mózgu, zaangażowanymi w oceny natury estetycznej, aktywowały się obszary odpowiedzialne za odczuwanie wstrętu i bólu.

- Okazuje się, że ocenianie obiektu od strony estetycznej ma bardzo uproszczone podstawy - stwierdza dr Brown. - Sprowadza się do ustalenia, czy dany obiekt w danej chwili jest dla mnie dobry, czy zły. Ocena zależy od mojego aktualnego stanu fizjologicznego. Gdy jestem głodny, to widok ciasta czekoladowego mnie zachwyci, ale jeśli mam chory żołądek, to wywoła we mnie uczucie wstrętu. Zakładamy, że ta zasada obowiązywała wobec pożywienia i partnerów seksualnych, a następnie w procesie ewolucji objęła sferę sztuki.

Ocena tego, co miłe dla oka, wydaje się jednak nie być stała, co jest szczególnie widoczne na polu atrakcyjności seksualnej. W tej dziedzinie panowały rozmaite mody i zmieniał się kanon piękna. Czy jednak mody oddają stan faktyczny? Dzięki naukowcom wiemy już, jak sprawy się mają. Właśnie ujawniono, jakie kobiety naprawdę są najbardziej atrakcyjne według mężczyzn.

Wydaje się, że aby ustalić, jaki typ fizyczny kobiety uchodzi za najbardziej atrakcyjny wystarczy obejrzeć okładki kolorowych pism. W ciągu ostatnich dekad kobiety z okładek stawały się z roku na rok coraz szczuplejsze. Tę estetyczną normę dyktował świat mody. Czy jednak chuda modelka jest dla mężczyzny ideałem piękna, odpowiada jego poczuciu estetyki?

W maju wyznaczające modowe trendy czasopismo „Vogue” ogłosiło, że rezygnuje z publikowania zdjęć zbyt chudych modelek. Powodem jest troska o zdrowie kobiet, które ulegając presji próbują stać się chudzielcami. Świat mody wykazał się dobrym sercem? A może to tylko przejaw zdrowego rozsądku, bo marketingowcy od mody wreszcie odkryli, że nie da się promować norm estetycznych na siłę? Po prostu nie da się postępować wbrew zasadom estetyki, wytworzonym w mężczyznach przez ewolucję. A te zasady są wyraziste, czego dowodzą najnowsze ustalenia naukowców.

Zespół uczonych z uniwersytetu londyńskiego przeprowadził kompleksowe badania nad tym, jaki typ kobiet najsilniej działa na poczucie estetyki panów. Aby wydobyć od samców prawdę, a nie opinię, podłączono aparaturę badawczą do mózgów panów, a następnie pokazano uczestnikom eksperymentu zdjęcia rozmaitych sławnych kobiet. Wiadomo, mężczyźni są wzrokowcami, więc ich mózgi natychmiast reagowały na obraz. Według brytyjskich uczonych, nie ma wątpliwości, że wbrew modzie na szczupłe modelki, panowie za najbardziej atrakcyjne uznają krągłe kobiety.

Przyglądanie się kobiecie o krągłych kształtach działa na ok. 75 proc. mężczyzn. I to działa dosłownie jak narkotyk! W takiej chwili uaktywnia się ta część mózgu pana, która odpowiada za nagradzanie, poczucie spełnienia oraz reakcję na alkohol i narkotyki. Zdaniem uczonych, krągłe kobiety są dla mężczyzn najbardziej atrakcyjne, bo tak podszeptuje ewolucja.

Nauka już wcześniej ustaliła, że statystycznie to panie o pełnej figurze są bardziej płodne, mają zdrowsze dzieci i rzadziej chorują na serce. Czyli moda modą, ale zmysłu estetyki nie da się oszukać.

Fakty

Co przyciąga uwagę

• Według ustaleń zespołu psychologów z uniwersytetu w Leeds, najsilniejsze estetyczne doznania wywołują w mężczyznach panie ubrane i poruszające się w określony sposób.
• Strój powinien być obcisły i ukazywać 40 proc. powierzchni ciała, a ruchy miękkie i niezbyt szybkie. Badania wykazały, że w pubach i klubach takie właśnie kobiety przyciągają o 100 proc. więcej adoratorów.