Dawniej lekarze rozpoznawali cukrzycę, próbując moczu pacjenta. Jeśli płyn miał słodki smak, to człowiek był chory. Cukrzyków jest coraz więcej i wcale nie jest im łatwo.
<!** Image 3 align=right alt="Image 138123" sub="Mgr farmacji Anna Popławska prezentuje glukometr - przyrząd służący do badania poziomu cukru we krwi / Fot. Paweł Wiśniewski">Jan Kwiatoń, znany himalaista, płetwonurek i przewodniczący Rady Osiedla Nowy Fordon, kilka dni temu, gdy jechał do centrum Bydgoszczy, zauważył leżącego człowieka, zatrzymał się. Inni kierowcy sugerowali, że to pewnie pijak. Mężczyzna odzyskał przytomność, powiedział, że ma 72 lata i choruje na cukrzycę. Kwiatoń zawiózł go do szpitala. Nieopodal miejsca, gdzie leżał mężczyzna, stał ambulans przewożący pacjentów na dializy. Nikt nie ruszył na pomoc sądząc, że jest po alkoholu. A był to zaginiony dzień wcześniej, poszukiwany przez rodzinę i policję chory na cukrzycę.
Niektóre objawy hipoglikemii (czyli spadku poziomu cukru we krwi, co może nastąpić np. na skutek stresu czy wysiłku), jak drżenie rąk, problemy z utrzymaniem równowagi, zapach acetonu z ust, są podobne do objawów po spożyciu alkoholu. Cukrzyca, to choroba charakteryzująca się hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem cukru we krwi.
<!** reklama>Z braku kluczy
W cukrzycy trzustka wytwarza za mało insuliny, aby cały cukier krążący we krwi mógł wejść do komórek w celu wytworzenia energii.
Są dwa główne rodzaje cukrzycy: cukrzyca typu 1 zwykle pojawia się w dzieciństwie lub u młodych dorosłych i zawsze wymaga leczenia wstrzyknięciami insuliny. Jest spowodowana zniszczeniem komórek wytwarzających insulinę (komórek beta) w trzustce przez własny system immunologiczny. Cukrzyca typu 2 zwykle rozwija się powoli u osób dorosłych.
- Od dłuższego czasu ciągle czułam się zmęczona. Miałam duże pragnienie. Piłam wodę, a wciąż było mi za mało - wspomina 45 -letnia Grażyna. - Zrobiłam badania poziomu cukru we krwi i wszystko było jasne. Mam cukrzycę. Podobnie jak moja mama.
Do cukrzycy typu 2 dochodzi, gdy komórki beta w trzustce stają się niewydolne i produkują za mało insuliny w stosunku do potrzeb. Najbardziej jest to widoczne po jedzeniu. Oprócz tego komórki ciała w mniejszym stopniu reagują na działanie insuliny. W tym przypadku, nawet jeśli insulina jest jeszcze wytwarzana, nie wykonuje właściwie swojego zadania. Insulina działa jak klucz. Jeśli mamy cukrzycę, nie możemy wyprodukować wystarczającej ilości kluczy, aby otworzyć „drzwi” do komórek. Kiedy cukier nie może wejść do komórek mięśni i innych, aby wytworzyć energię, czujemy się zmęczeni, a cukier gromadzi się w krwiobiegu. Mocz wytwarzany jest w nerkach podczas filtracji krwi. Bez wystarczającej ilości insuliny ilość cukru we krwi wzrasta do bardzo wysokiego poziomu. Wtedy pewna ilość tego cukru wypływa przez nerki do moczu. Wraz z cukrem wypływa duża ilość wody. Dlatego chce się pić. Pijemy dużo i często oddajemy mocz.
Na poziomie
Jeśli rozpoznano u kogoś cukrzycę, musi starać się utrzymywać poziom cukru we krwi na właściwym poziomie. Codziennie rano na czczo trzeba sprawdzać cukier. - Wtedy taki pacjent będzie czuć się dobrze, prowadzić normalne życie, uniknie powikłań - podkreśla dr Sławomir Czachowski, lekarz rodzinny. - Cukrzyca nie skraca życia.
Ryzyko wzrasta, gdy poziom glukozy przed posiłkiem jest wyższy niż 6.0 mmol/l (110 mg/dl) i/ lub poziom glukozy 1.5 - 2 godziny po posiłku jest wyższy niż 7.5 mmol/l (135 mg/dl). Aby utrzymać poziom cukru we krwi na właściwym poziomie trzeba robić to, co organizm robił kiedyś sam. Celem jest naśladowanie sposobu wydzielania insuliny, jak to odbywało się zanim zachorowaliśmy oraz utrzymywanie poziomu cukru we krwi jak najbliżej prawidłowego. Można lepiej wykorzystać insulinę, którą organizm wciąż produkuje zmianą diety i pór posiłków, wysiłkiem fizycznym i zmniejszeniem masy ciała (gdy ważymy za dużo). Jeśli to nie wystarcza, można brać leki, które zwiększają ilość produkowanej przez organizm insuliny lub wrażliwość na insulinę. Gdy i to nie działa, może trzeba wstrzyknąć insulinę.
Badania kliniczne
- Oznaczanie poziomu glukozy we krwi na czczo i po posiłkach
- Test na wykrycie obecności glukozy w moczu
- Oznaczenie stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c)
- Badanie moczu i osocza krwi pod kątem obecności ciał ketonowych
- Patofizjologiczne badanie krwi
