Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Bez strachu w obliczu wroga

Krzysztof Błażejewski
Krzysztof Błażejewski
Paniki w naszym mieście w połowie sierpnia 1920 roku nie było. Nawet wówczas, kiedy patrole bolszewickie pojawiły się 50 km od Bydgoszczy.

Paniki w naszym mieście w połowie sierpnia 1920 roku nie było. Nawet wówczas, kiedy patrole bolszewickie pojawiły się 50 km od Bydgoszczy.

<!** Image 2 align=none alt="Image 155346" sub="Wieści z frontu dochodziły do bydgoszczan z opóźnieniem, często były sprzeczne. Przyjąć trzeba, że nie zdawano sobie sprawy z zagrożenia / Fot. Archiwum">14 sierpnia wojska sowieckie dotarły do Wisły między Toruniem a Włocławkiem i podjęły próbę uchwycenia przyczółka na drugim brzegu rzeki w okolicach wsi Bobrowniki. Następnego dnia wieczorem zajęta została Brodnica, a 16 sierpnia patrole Armii Czerwonej dotarły do przedmieść Torunia. Nawała bolszewicka zbliżała się coraz bardziej do Bydgoszczy, jednak miasto nie przygotowywało się do obrony. Wieści z frontu dochodziły z opóźnieniem, często były sprzeczne. Przyjąć trzeba, że nie zdawano sobie sprawy z zagrożenia. Z drugiej jednak strony miasto, rzeczywiście mogło być bezpieczne, dopóki nie padła Warszawa.

<!** reklama>Powszechnie krytykowano Piłsudskiego i dowództwo wojskowe za nieudolność w dotychczasowych działaniach wojennych. Optymizm bydgoszczanie czerpali przede wszystkim z organizowanej w Wielkopolsce armii rezerwowej, powstającej „siłami naszej dzielnicy i samodzielnie przez nią organizowaną, która musi stanąć do boju w jak najkrótszym czasie”.

<!** Image 3 align=right alt="Image 155346" >Powołany w początkach sierpnia Komitet Obrony Narodowej zwołał na 11 sierpnia wiec w ogrodzie Domu Polskiego przy obecnej ul. Warmińskiego. Zjawił się na nim ks. Putz, który właśnie wrócił z Poznania. Jego słowa „Nastał dzień odrodzenia Polski! Żołnierz nasz widząc, że usuwa się niedołęstwo i łajdactwo z armii, nabierze znowu ducha i pójdzie ku zwycięstwu” wywołały wielki entuzjazm 10-tysięcznego tłumu. W uchwalonej rezolucji znalazły się takie m.in. słowa: „Z szczerem zadowoleniem przyjmujemy wiadomość o tworzeniu armii wolnej od Żydów i żywiołów przewrotu. Niech żyje Zachodnia Armia Rezerwowa!”.

Do miasta napływały rzesze uchodźców z terenów opanowanych przez bolszewików. 14 sierpnia rozpoczęła się wielka kwesta domowa. Miała ona, jak pisał „Dziennik Bydgoski”, „kołatać do drzwi wszystkich bez wyjątku Polaków Bydgoszczy i przedmieść o ofiary na potrzeby wojska naszego, walczącego lub rannego”. Tego samego dnia prasa odnotowała brak w mieście mięsa i ziemniaków („dziś na rynku nie można dostać kartofli, a przed składami rzeźnickiemi stoją długie ogonki”). Znacząco poszły w górę ceny masła i chleba. Winą za to obarczono uciekinierów z Kongresówki, którzy w drodze kupowali na wsiach żywność i słono za nią płacili. Od 30 sierpnia zapowiedziano wprowadzenie w Bydgoszczy kartek na mleko, jednocześnie jednak zniesiono reglamentację... soli.

<!** Image 4 align=none alt="Image 155346" >W tych gorących sierpniowych dniach jednak pod wieloma względami życie miasta toczyło się normalnie. W teatrze „Concordia” występowała codziennie o 19.00 „sławna grupa amerykańska Pancera liliputanów”, w kinie „Kristall-Palast” przy Gdańskiej 165 reklamowano „potężny dramat sensacyjny” pt. „W płomieniach” i farsę filmową „Przejechany kapelusz”, a w kinie „Kammer-Lichtspiele” przy Mostowej 5 - film sensacyjny „Zaginiony model” ze Stuartem Webbsem. 18 sierpnia w Strzelnicy odbył się wielki koncert operowy z udziałem artystów poznańskich. Zysk z biletów przeznaczono na leczenie rannych żołnierzy.

Dopiero 17 sierpnia wprowadzono w mieście stan wyjątkowy. Jednak już dwa dni później, z uwagi na zmianę sytuacji na froncie, został on odwołany.

Bolszewicy byli tuż-tuż

14 sierpnia 1920 r. wojska sowieckie dotarły do Wisły między Toruniem a Włocławkiem.

15 sierpnia bolszewicy zajęli Brodnicę, a dzień później zwiad sowiecki dotarł do przedmieść Torunia.

W tych dniach w naszym mieście panował spokój. Dopiero 17 sierpnia wprowadzono w Bydgoszczy stan wyjątkowy. Został on odwołany 19 sierpnia z uwagi na zmianę sytuacji na froncie.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!