Business Centre Club sprzeciwia się nadaniu ZUS-owi niezwykle szerokich uprawnień - chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw przedłożony przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.
Tak. Sprzeciw BCC dotyczy zarówno trybu wprowadzenia uregulowań zwiększających uprawnienia ZUS, ich zakresu, jak i przeprowadzenia faktycznych konsultacji w trybie wyraźnie wskazującym na fasadowość tego procesu.
Uchwalone przez Sejm i przekazane Senatowi przepisy będą stosowane masowo?
Oczywiście. Nie tylko wobec firm nadużywających w przeszłości prawa, ale i wobec firm, które dawały zlecenia osobom już opłacającym składki ubezpieczeniowe gdzie indziej i które w związku z tym - całkowicie legalnie - nie odprowadzały ich od następnych umów. Tylko od aktywności i inwencji inspektorów ZUS zależeć będzie, czy będzie to możliwość teoretyczna, czy też narzędzie nieuzasadnionych represji finansowych wobec firm i pracowników.
Represji?
Deklarowanym celem wprowadzanych zmian jest walka z patologiami stosowania art. 231 Kodeksu pracy, czyli przenoszenia zespołów pracowniczych pod formułą przenoszenia zorganizowanej części zakładu. To cel społecznie uzasadniony. Jednakże sposób sformułowania nowych regulacji spowoduje, że inspektorzy ZUS będą mogli kwestionować zarówno fakt ewentualnego nadużywania przejścia zakładu pracy, w wyniku nieuczciwego outsourcingu pracowniczego, jak i każdą faktyczną deklarację podmiotu opłacającego składki.
Przeczytaj też: Wyższa emerytura i renta z ZUS. Kto je otrzyma?
Zatem ZUS otrzyma uprawnienia…
...właściwe dotąd sądom powszechnym. Oznacza to, iż (...) wskazane przedsiębiorstwa staną się płatnikami składek z dotychczas „nieozusowanych” zleceń innych podmiotów! Ścigani z tytułu nieopłaconych składek od wypłaconych wynagrodzeń będą mogli być również pracownicy.
Już obecna praktyka kontrolna ZUS pokazuje zupełną zmianę interpretacji przepisów. Wzmożone kontrole przedsiębiorców ukierunkowane są na maksymalizację wpływów ze składek ubezpieczeniowych z umów cywilno- prawnych zawieranych 5 lat wstecz (w praktyce 6). Przyjęcie nowej ustawy usankcjonuje tę praktykę i utrudni firmom możliwość dochodzenia sprawiedliwości w sądach. Będzie to ustawowe usankcjonowanie rujnującej wiele firm formuły „wpierw zapłać, a potem dochodź swoich racji w sądzie”.
Kontrolerzy ZUS zwracają szczególną uwagę na...?
Na możliwe przekwalifikowanie istniejących umów cywilnoprawnych na umowy o pracę. Takie przekwalifikowanie wiąże się z natychmiastowym powstaniem zaległości podatkowych i składek na ubezpieczenie społeczne po stronie podmiotu zatrudniającego, co w przypadku większej skali wykorzystywania umów cywilnoprawnych powodować będzie materialne zagrożenie dla dalszego funkcjonowania przedsiębiorstw.
Dotyczy to...
Tysięcy firm działających w branży usług, m.in. ochrony, sprzątania, budownictwa. Zgodnie z ówczesnym stanem prawnym wykorzystywały one często zbiegi umów dla obniżania kosztów pracy w realizacji kontraktów, głównie dla sektora publicznego. Nagminną praktyką było wymuszanie niskich kosztów pracy poprzez zaniżanie przez instytucje państwowe budżetów usług w przetargach publicznych. Firmy starające się o te zlecenia nie były beneficjentem takich sytuacji! Hipokryzją są dziś publiczne stwierdzenia przedstawicieli instytucji państwowych, w tym samego ZUS, że… nikt nie zmuszał firm do brania udziału w tak określonych przetargach!
Kto jeszcze ucierpi?
W równie złej sytuacji nowe prawo postawi byłych pracowników firm. Tam, gdzie od wypłaconych wynagrodzeń nie były - legalnie - odprowadzane składki ubezpieczeniowe, będą one obecnie mogły być naliczone i egzekwowane wprost od pracownika, gdy egzekucja od np. nieistniejącej już lub zbankrutowanej firmy będzie bezskuteczna.
