W niektórych przypadkach za potrzebą zmiany pracy może stać wypalenie zawodowe, które od 1 stycznia 2022 roku zostanie zakwalifikowane jako jednostka choroba i będzie można z powodu wypalenia zawodowego otrzymać zwolnienie lekarskie.
Bez względu na powód, który popycha ludzi do zmiany kariery, istotne jest zrobienie pierwszego kroku. Już na tym etapie pojawia się wątpliwość: w którą stronę? Czy nie jest za późno? Co na to bliscy? Czy mam na to siły? Od czego zacząć? Staramy się odpowiedzieć na te pytania z pomocą ekspertów.
Dlaczego ludzie decydują się na zmianę zawodu nawet po 40. roku życia?
Jednym z najbardziej przekonujących powodów do zmiany kariery jest poczucie niedosytu na obecnym stanowisku. Nie ma nic gorszego niż codzienna harówka w pracy, która sprawia, że jesteśmy nieszczęśliwi, wydaje się ślepym zaułkiem lub po prostu już nas nie spełnia. Zmiana zawodu jest możliwa po 40. roku życia, a związane z tym nowe wyzwania dają wymierne korzyści, które wpływają na ogólny życiowy dobrostan:
- satysfakcja ze swoich działań
- zwiększona motywacja w pracy
- lepsza równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
- poczucie sensu i bycia potrzebnym
- lepsza efektywność w wykonywanej pracy
Zmiana zawodu po 40. roku życia. Czy nie jest za późno i inne wątpliwości
Osoby, które myślą o zmianie zawodu w momencie, kiedy ich dotychczasowa sytuacja zawodowa jest stabilna, bo pracują w swojej branży od 15 lat, mają prawo do wątpliwości. Każde wyjście poza to, co znamy i jest dla nas bezpieczne, wzbudza czujność umysłu. Pojawiają się więc obawy związane z wiekiem, a także z akceptacją społeczną. Jednak powstrzymywanie się przed dalszym rozwojem i dążeniem do satysfakcji na gruncie zawodowym może obniżyć poziom zadowolenia z życia ogółem tzw. dobrostan.
Jego znaczenie podkreśla Patrycja Załuska, autorka książki „Restart kariery. Zbuduj swoją przewagę na rynku pracy” i ekspert ds. rynku prasy na warszawskim SWPS:
Dobrostan psychiczny jest efektem równowagi życiowo-zawodowej. Obejmuje sześć obszarów: samoakceptację, osobisty rozwój, cel w życiu, panowanie nad otoczeniem, autonomię i pozytywne relacje z innymi. Zatem na poczucie dobrostanu wpływa szereg czynników, w to wpisuje się także satysfakcja zawodowa. Zadbanie o obszar rozwoju własnych umiejętności chroni nas przed frustracją, poczuciem krzywdy czy bycia „gorszym”.
Opierając się na tych słowach, można stwierdzić, że brak satysfakcji z obecnej ścieżki zawodowej, nie tylko może doprowadzić do wypalenia zawodowego i frustracji, ale także obniżyć jakość innych sfer życia. Dlatego wątpliwości dotyczące wieku, czy lat włożonych w pracę dla danej firmy bądź branży, nie powinny wieść prymu w rozważaniach o zmianie kariery.
O czym warto pomyśleć, decydując się na zmianę ścieżki kariery?
Jeżeli myśli o zmianie już nam towarzyszą, warto przemyśleć, czy i jak je zmaterializować. Ugruntować swoje przekonania, sprawdzić potrzeby i zaplanować kolejne kroki w osiągnięciu wytyczonego celu. O wskazówki potrzebne na tej drodze spytaliśmy Magdę Beztroską – wieloletniego coacha, mentorkę oraz trenerkę metody Points of You ® i trenerkę Analizy Potencjału Zawodowego, specjalizującą się w coachingu kariery i life coachingu.
Doświadczenie wieloletniej pracy z kobietami w różnym wieku, które potrzebują zmiany w życiu oraz z młodymi ludźmi na początku drogi zawodowej, z pewnością pozwoliło Ci wyróżnić najważniejsze elementy dotyczące zmiany zawodowej. Doradź, od czego zacząć decydując się na zmianę kariery po 40. roku życia?
Zaczęłabym od spotkania z samym sobą i zadania sobie pytania: czemu ma służyć ta zmiana? Bo trzeba pamiętać, że zmiany nie zawsze są zmianami na lepsze. Często, szczególnie w połowie życia robimy rachunek sumienia i wychodzi nam, że owszem, mamy stałą pracę i bezpieczeństwo finansowe, ale brakuje nam pasji czy poczucia sensu. Pojawia się wtedy ta słynna myśl: a może by tak rzucić wszystko i wyjechać w Bieszczady? Chcę przestrzec przed takim myśleniem. Zmiana pracy niekoniecznie spowoduje, że poczujemy sens w życiu. A zatem najpierw pytanie: co ta zmiana ma mi dać?
Potem tzw. Analiza SWOT, czyli sprawdzenie, jakie są mocne i słabe strony mojej obecnej pracy oraz jakie są szanse i zagrożenia wynikające ze zmiany pracy, zawodu, branży. Jeśli widzimy, że minusów naszej pracy jest więcej niż plusów i szans związanych ze zmianą też dostrzegamy więcej, to super – działajmy! Może się jednak okazać, że nasza obecna praca, choć nudna, ma wiele plusów, a zagrożeń związanych z przebranżowieniem jest dużo więcej.
Zatrzymajmy się na chwilę przy SWOT (ang. Strengths – silne strony, Weaknesses – słabe strony, Opportunities – szanse, okazje, Threats – zagrożenia). Dla osoby, która pierwszy raz chce poddać część siebie takiej analizie, będzie to wyzwanie. Na co zwrócić uwagę?
Bardzo ważne jest, aby w analizie pojawiły się odpowiedzi na takie pytania, jak:
- Czy moja rodzina wspiera moją decyzję o zmianie?
- Czy mam oszczędności?
- Czy mam finanse na kursy, szkołę czy wyjazdy?
- Czy mam zasoby emocjonalne, żeby wprowadzić taką zmianę?
Kolejny krok to oczywiście zastanowienie się nad tym, co chcę robić innego i czy jest na to zapotrzebowanie. Zanim złożymy wypowiedzenie, należy zrobić solidny research na rynku pracy – sprawdzić, czy to, co sobie wymyśliliśmy, jest użyteczne i potrzebne. Sprawdzamy, jakie są oferty pracy, kogo szukają pracodawcy, w jakich branżach. Czy te zapotrzebowania odpowiadają naszym umiejętnościom, wiedzy czy cechom.
Pytaj, szukaj i słuchaj, szczególnie takich opinii, z którymi się nie zgadzasz. Z reguły my ludzie działamy tak, że szukamy potwierdzenia tego, co sobie założyliśmy, dlatego ważne jest, aby dopuścić do siebie zdanie odmienne w jakiejś gestii – pomaga to w zobaczeniu innej perspektywy i uchroni nas przed podjęciem niewłaściwej decyzji.
I ostatnia ważna rzecz – może nawet najważniejsza – sprawdzenie tego, co na dziś jest dla mnie wartością w życiu i czego jak tak naprawdę potrzebuję?
Pomoże w tym gotowa lista wartości, można na niej zaznaczyć 5-7 najważniejszych elementów w życiu, np. zdrowie, rodzina, ale również samorealizacja, pasja czy niezależność. A potem odpowiedzieć sobie na pytanie: w jakim stopniu dane wartości faktycznie realizuję w swoim życiu? Podobnie z potrzebami – czego dziś potrzebuję, czego nie mam.
Im większa świadomość siebie – swoich uczuć, mechanizmów, potrzeb, wartości, schematów działania, tym lepsze decyzje życiowe i zawodowe się podejmuje.
To dużo pytań do postawienia i dużo samoobserwacji siebie oraz w kontekście rynku, rodziny, codzienności. Proces zmiany ścieżki kariery może okazać się trudny do samodzielnej realizacji. Jak coach kariery może pomóc w osiągnięciu celu?
Coach pomaga w tym procesie na kilku obszarach, natomiast odpowiedzi na pytania i tak musi znaleźć w sobie sam zainteresowany. Przede wszystkim coach pomaga zbadać miejsce, w którym klient znajduje się obecnie. Co mam, czego mu brakuje, czego szuka, co jest dla niego ważne, czego potrzebuje. Poprzez pytania, ćwiczenia, karty metaforyczne czy gotowe formularze pomaga określić, w jakiej branży i zawodzie się widzimy, gdzie i z kim będzie nam się dobrze pracować. Między sesjami coachingowymi, klient wykonuje zadania polegające na przygotowaniu swojego nowego CV, robi research rynku pracy, zbiera informacje. Podczas sesji coach pyta o to, czego klient się dowiedział i czy ta wiedza jest pomocna we wprowadzeniu zmiany.
Coach pomaga też określić cele, stworzyć plan działania i wdrażania tych działań?
Tak. Praca z coachem kariery jest procesem, który pozwala na zbudowanie planu, drogi do celu, w tym przypadku zmiany ścieżki kariery i zawodu. To, co jest jednak najistotniejsze, to to, że coach zadaje pytania, a wiele z tych pytań dotyczy rzeczy, nad którymi sami byśmy się nie zastanowili. Jest to niezwykle pomocne w podjęciu dobrej dla nas decyzji.
Dziękuję za rozmowę. Jestem przekonana, że sama w sobie jest już wskazówką do refleksji.
