- Konsument sam decyduje z kim i na jakich warunkach zawiera umowę kupna - sprzedaży lub wykonania usługi - mówi Urszula Tracz, powiatowy rzecznik konsumenta w Nakle.
<!** Image 2 align=none alt="Image 181780" sub="Nawet najładniejszy but może okazać się niezbyt trafionym zakupem. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy to, co kupujemy na pewno zatrzymamy, lepiej wcześniej spytać, czy będziemy mogli towar zwrócić bądź wymienić ./ Fot. Thinkstock">Czy możemy oddać zakupiony towar w sklepie?
Możemy tylko próbować, bo prawo nie nakłada na sprzedawcę w sklepie takiego obowiązku. Może on przyjąć towar i zwrócić pieniądze, ale nie musi. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy to, co kupujemy na pewno zatrzymamy, lepiej wcześniej spytać, czy towar będziemy mogli zwrócić bądź wymienić. Dodatkowo warto poprosić sprzedawcę o adnotację na odwrocie paragonu, że możliwy jest zwrot w określonym terminie.
W sklepie możemy towar obejrzeć i zastanowić się. Nie ma takich możliwości w przypadku zakupów przez Internet, albo przez telefon...
W takim przypadku, prawo mówi o sprzedaży na odległość, konsument ma większe prawa. Obowiązuje tu ustawa z 2 marca 2000 roku - o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzona przez produkt niebezpieczny (Dz. U z 2000 r., Nr 22, poz. 271 ze zm.) W ciągu dziesięciu dni od otrzymania towaru ma prawo zrezygnować z jego nabycia, czyli odstąpić od umowy sprzedaży, a sprzedający musi to respektować. Kupujący nie musi podawać przyczyny tego, a jego obowiązkiem jest odesłanie nabytej rzeczy na własny koszt w ciągu 14 dni od dnia jej otrzymania. Tylko wtedy może liczyć na zwrot pieniędzy. Ważne jest, że taki zasady obowiązują, jeśli zawieramy umowy z profesjonalnym sprzedawcą czy usługobiorca, ale te przepisy nie mają zastosowania w przypadku transakcji z osobą fizyczną, czy też między przedsiębiorcami.<!** reklama>
Jak się zachować, gdy towar okaże się wadliwy?
Obowiązuje tu ustawa z 27 lipca 2001 roku - o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zamianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Z 2002 r. Nr 141, poz. 1176 ze zm.). Na podstawie tego aktu składamy reklamację u sprzedawcy z tytułu tzw. niezgodności towaru z umową, sprzedawca odpowiada w ciągu 2 lat od momentu zakupu towaru czy też wykonania usługi z tym zastrzeżeniem, że musi być zawiadomiony o wadzie w ciągu 2 miesięcy od jej wystąpienia, pod rygorem utraty uprawnień z tego tytułu. Taką reklamację składamy na piśmie, podajemy jakie wady wystąpiły w towarze, jak również określamy żądania. Pierwszym jest bezpłatna naprawa wadliwego towaru albo wymiana na nowy, wolny od wad. Wymiana na nowy jest możliwa, gdy wada towaru jest istotna. Natomiast zwrot ceny zakupu jest ostatnim żądaniem konsumenta.
Na co możemy wówczas liczyć?
Liczyć możemy na to, że sprzedawca uzna reklamację i wymieni, naprawi wadliwy towar względnie wymieni na nowy, wolny od wad. Jeżeli sprzedawca nie uczyni zadość żądaniom konsumenta w odpowiednim czasie, to konsument może żądać stosownego obniżenia ceny towaru względnie odstąpić od umowy i żądać zwrotu ceny zakupu. Sprzedawca może też jednak nie uznać reklamacji, powołując się na opinię rzeczoznawcy, że towar w momencie zakupu był wolny od wad, a powstały one z winy konsumenta. Na poinformowanie kupującego lub zlecającego usługę o sposobie rozpatrzenia reklamacji ma 14 dni, liczonych od daty jej złożenia, pod rygorem uznania reklamacji za uzasadnioną. Jest to termin ustawowy obejmujący niedziele i święta, chyba że końcowym dniem terminu jest dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, wówczas termin upływa dnia następnego.
Nie możemy się dogadać ze sprzedawcą lub wykonawcą usługi...
Mamy prawo skierować sprawę do sądu polubownego przy Wojewódzkim, Kujawsko-Pomorskim Inspektorze Inspekcji Handlowej. Zaletą tego sądownictwa jest szybkość postępowania, gdyż wniosek jest rozpatrywany przez skład orzekający w terminie 30 dni od jego złożenia. Wymagana jest jednak zgoda przedsiębiorcy na załatwienie sprawy w tym trybie i to jest wada. Inna droga, to droga postępowania sądownictwa cywilnego, czyli złożenie pozwu do właściwego sądu, uzyskanie prawomocnego wyroku w sprawie i ewentualnie, w przypadku braku realizacji tego wyroku, egzekucja komornika sądowego.
Co daje nam gwarancja?
To jest tylko dodatkowe uprawnienie przyznawane przez producenta, hurtownika lub sprzedawcę, dowolnie określających czas i warunki jej trwania. Warto ją dokładnie przeczytać, gdyż umowy gwarancyjne często zawierają szereg wyłączeń odpowiedzialności gwaranta, nie przewidują możliwości wymiany towaru, tylko naprawę do skutku, względnie wymianę po 3 lub 5 naprawach, kiedy serwis gwarancyjny uzna ją za stosowną. Wybór z jakich uprawnień na wypadek wystąpienia wady towaru korzystać, gwarancyjnych czy ustawowych, należy zawsze do konsumenta.
- Urszula Tracz
Mieszkanka Nakła, od 4,5 lat pracuje na stanowisku powiatowego rzecznika konsumentów w Starostwie Powiatowym w Nakle. Jest radcą prawnym, absolwentką Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, od 1997 mieszka w Nakle.
