Węgry: Viktor Orban przejął całą niezależną prasę

Pięć ostatnich niezależnych gazet lokalnych na Węgrzech zostało właśnie kupionych przez oligarchów związanych z premierem Viktorem Orbánem, napisali działacze międzynarodowej, pozarządowej organizacji monitorującej wolność mediów Reporterzy bez Granic. Stało się to niespełna dziesięć miesięcy po tym, jak właściciel ostatniego niezależnego tytułu o zasięgu ogólnokrajowym - dziennika „Nepszabadsag” - zamknął go, oficjalnie z uwagi na problemy finansowe, a nieoficjalnie ze względów politycznych. Tym samym trwający od kilku lat proces przejmowania wolnych mediów przez rządzącą partię Fidesz dobiegł końca. Zakup lokalnych dzienników, do którego doszło w ostatnim dniu lipca, Reporterzy bez Granic określają jako kolejny atak na pluralizm i wolność prasy w kraju, w którym rząd od kilku lat starał się zdobyć kontrolę nad wszystkimi mediami.

Nie zważając na nic, premier Viktor Orbán zdecydował się na przejęcie niezależnych tytułów już dzisiaj, nawet za cenę tego, że będzie teraz wyjątkowo ostro krytykowany zarówno przez Unię Europejską, jak i liczne organizacje zajmujące się wolnością prasy. Pozostaje pytanie, dlaczego nie rozłożył tego procesu w czasie? Wtedy krytyka nie spadłaby na niego w jednym momencie, a rozłożona na miesiące mogłaby ujść uwadze wielu ośrodkom zajmującym się kontrolą niezależności w mediach.

Aby odpowiedzieć na to pytanie, wystarczy spojrzeć na kalendarz. W przyszłym roku na Węgrzech odbędą się wybory parlamentarne. W tej chwili partia rządząca Fidesz dysponuje większością konstytucyjną. Viktor Orbán oczywiście nie ma zamiaru jej utracić. Właśnie dlatego podjął decyzję o przejęciu wszystkich najważniejszych ośrodków krytyki już na rok przed wyborami. Obecnie kontroluje 18 głównych tytułów regionalnych. Podobnie na rynku ogólnokrajowym nie ma już niezależnej od rządu prasy.

W swoim najnowszym raporcie Reporterzy bez Granic analizują sposób przejmowania niezależnej prasy na Węgrzech. Opisują działającą w kraju grupę, którą określają jako „Orbán trio”. To dysponujący ogromnymi środkami finansowymi oligarchowie, którzy przejmują niezależne od rządu gazety, a jednocześnie są hojnymi sponsorami kampanii wyborczych rządzącej partii Fidesz. Wspomniani oligarchowie to dobrzy znajomi premiera Węgier.

Pierwszym aktorem występującym w przedstawieniu „Orbán trio” jest austriacki biznesmen i magnat prasowy Heinrich Pecina. To właśnie on 31 lipca tego roku zakupił trzy z pięciu ostatnich niezależnych gazet regionalnych: „Hajdú-Bihari Napló”, „Észak-Magyarország’ i „Kelet-Magyarorszag”. Swoją mocną pozycję na węgierskim rynku prasowym Pecina zawdzięcza m.in. przyjaźni z Viktorem Orbánem.

Drugim członkiem „Orbán trio” jest węgierski biznesmen Andy Vajna. Właśnie ten oligarcha, do którego należy m.in. sieć kasyn - również pod koniec lipca, wspólnie z Peciną - przejął kontrolę nad dwoma pozostałymi regionalnymi dziennikami: „Kisalfold” i „Delmagyarorszag”. Przez opozycję Vajna nazywany jest często nieformalnym współpracownikiem Orbána. Wymienioną trójkę uzupełnia kolejny biznesmen Lőrinc Mészáros, który przy pomocy Peciny zakupił 13 pozostałych dzienników regionalnych w kraju.

Reporterzy bez Granic określają przejęcie 18 lokalnych tytułów na Węgrzech przez współpracujące z premierem Orbánem trio: Pecina-Vajna-Mészáros, jako niespotykaną nigdzie w Unii Europejskiej koncentrację mediów w jednym ręku, na groteskową wręcz skalę. Informują, że będą na bieżąco informować o działaniach rządu w stosunku do pozostałych mediów.