Trend na lewe L4. Wolne w piątek, sobotę i niedzielę? Pracownicy "mostkują weekendy"

Plaga zwolnień lekarskich na jeden dzień - piątek! Pracownicy "mostkują" weekendy i mają trzy dni wolnego w tygodniu. Ekspert ostrzega: - Będzie jeszcze gorzej!

Niestety, znów jest więcej lewych zwolnień lekarskich. Procent ten oscylował w granicach 30 proc., a wzrósł do 35 proc.

Conperio, największa polska firma doradcza zajmująca się problematyką absencji chorobowych, przeprowadziła w 2023 roku blisko 30 tys. kontroli zwolnień chorobowych, działając dla 170 przedsiębiorstw zlokalizowanych na terenie całego kraju, m.in. na Kujawach i Pomorzu, zatrudniających od 200 do 20 tys. pracowników. Właśnie podsumowała ten rok.

Dodajmy, że mowa tu o kontrolach "L4" do 30 dni, gdy, według obecnych przepisów, płacą za nie pracodawcy. Później ten obowiązek spada na ZUS i najczęściej dopiero wtedy urząd decyduje się na kontrolę.

Rafał Roguski z biura prasowego Conperio podaje nam przykłady, z którymi zetknęli się kontrolerzy firmy w naszym regionie.

• I tak np. pracownik na "L4" ze wskazaniem o numerze 1, czyli "chory ma leżeć i przebywać w domu" wykorzystał ten czas na prace w ogrodzie, a konkretnie demontował starą huśtawkę i montował nową.
• Kolejny mężczyzna, też ze wskazaniem 1, spacerował z psem, choć "chory" mógł do tego zaangażować kogoś z rodziny, bo w mieszkaniu byli inni domownicy.
• Pracownica (również z jedynką) myła okna. Oświadczyła, że robi to prawą ręką, a lewą ma chorą. Inna pani na zwolnieniu lekarskim zastana została na wyrywaniu chwastów przed swoją posesją.
• Następna kobieta uczestniczyła w spotkaniu firmowym, gdzie spożywała alkohol. Śmiała się wprost: "Całe szczęście, że jutro mam wolne".
• Inna pracownica miała opiekę nad chorym, jednak kontrolerzy wykryli brak tego podopiecznego. Z kolei jedna z zatrudnionych aktywnie reklamowała i sprzedawała swoje wypieki poprzez media społecznościowe, wprost wskazując na dostępność i cennik, co bezpośrednio kolidowało z założeniami zwolnienia lekarskiego.

Tymczasem analiza danych dotyczących jednodniowych zwolnień lekarskich w firmach, wskazuje na wyraźny wzrost tzw. "mostkowania" weekendów. Trendy te obrazują, że pracownicy mają tendencję do wykorzystywania jednodniowych zwolnień lekarskich w sposób, który pozwala im na przedłużenie weekendu.

- Rozpatrując każdy dzień tygodnia z osobna, obserwujemy zmianę trendu w porównaniu do 2022 roku, kiedy to środa była dniem z największą liczbą jednodniowych zwolnień - mówi Mikołaj Zając, ekspert rynku pracy, prezes Conperio. - Aktualne statystyki wskazują, że to piątek jest dniem, w którym notujemy najwięcej takich absencji, co wskazuje, że pracownicy mogą preferować dołączenie piątku do weekendu.

10 proc. naruszeń związanych z niewłaściwym wykorzystywaniem zwolnień lekarskich dotyczyło zwolnień oznaczonych wskazaniem "1 - chory powinien leżeć". Wśród klientów Conperio, liczba zwolnień z takim wskazaniem wzrosła w 2023 roku o 28,7 proc. w porównaniu do 2022.

Jak wskazują eksperci, związane jest to z łatwością pozyskiwania zwolnienia lekarskiego za sprawą teleporad.

Mikołaj Zając mówi, że w naszym kraju powstały wyspecjalizowane portale, które oferują sprzedaż "L4" w popularnej opcji "dodaj do koszyka": - W ostatnim roku obserwowaliśmy narastający problem związany z nadmiernym lub nieuzasadnionym wystawianiem zwolnień lekarskich przez niektórych lekarzy. Istnieją obawy, że mogą oni wystawiać zwolnienia nie przestrzegając właściwych standardów medycznych lub wręcz w zamian za korzyści finansowe. Znane są nam przypadki lekarzy, którzy wystawiają w ciągu roku ponad 800 zwolnień dla jednego podmiotu, narażając pracodawcę na straty w wysokości ok. 1,5 mln zł. Praktyki takie nie tylko zagrażają uczciwości systemu zdrowia, ale również mają negatywny wpływ na zaufanie społeczne do instytucji medycznych oraz prowadzą do wzrostu kosztów dla firm i instytucji ubezpieczeniowych.

Nadużywanie uprawnień do wystawiania zwolnień lekarskich prowadzi też do obciążenia systemu opieki zdrowotnej oraz może wpływać na dyskomfort psychiczny i społeczny osób faktycznie potrzebujących wsparcia.

- Będzie jeszcze gorzej, a konkretnie nastąpi lawinowy wzrost zwolnień lekarskich - uważa Mikołaj Zając, ekspert rynku pracy i prezes firmy doradczej zajmującej się problematyką absencji chorobowych.

Rząd zapowiada bowiem zmiany w zwolnieniach. Jedna z propozycji mówi o wypłacie wynagrodzenia przez ZUS od pierwszego dnia na L4. Rozważane jest też rozwiązanie, aby chory otrzymywał 100 proc. pensji z tego tytułu.