Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

TOP 25 wydarzeń w Bydgoszczy, w których brały udział tysiące ludzi

Krzysztof Błażejewski
Krzysztof Błażejewski
Manifestacje i wiece, wielkie i przełomowe wydarzenia polityczne i społeczne oraz religijne, ważne zawody sportowe, koncerty, ale także masowe strajki i protesty w ostatnim stuleciu zdarzały się w Bydgoszczy wielokrotnie. Wybraliśmy spośród nich te najgłośniejsze, które gromadziły tysiące, a czasem dziesiątki tysięcy bydgoszczan, o których ich uczestnicy pamiętali przez długie lata, te najbardziej reprezentatywne. Wybór jest, siłą rzeczy, subiektywny. Wybrane zdarzenia przedstawiamy w kolejności chronologicznej.

1 - 20 stycznia 1920 roku miało miejsce powitanie wojsk polskich na Starym Rynku, symbolicznie przejmujących miasto z rąk niemieckich po długoletnim zaborze. Na ulice starówki wyległy wówczas tysiące polskich bydgoszczan, Niemcy z kolei pozostali w domach. Trudno oszacować, czy więcej ludzi witało powrót do Polski tego właśnie dnia, czy dwa dni później, kiedy w Bydgoszczy pojawił się z kolejnymi oddziałami gen. Józef Haller.

2 - 20 czerwca 1921 roku ponad tysiąc bydgoszczan zgromadzonych na Starym Rynku domagało się usunięcia niemieckich urzędników z magistratu. Stopniowo dołączali do tłumu kolejni przechodnie. Prezydenta Jana Maciaszka wyprowadzono siłą z budynku i pobito. Policja dla zaprowadzenia porządku użyła broni palnej, a na demonstrantów stłoczonych na ul. Jana Kazimierza szarżował oddział konny. Podczas szturmu zginął kolejarz Kazimierz Lewandowski, a 9 osób zostało rannych.

3 - 31 lipca 1927 roku odbyło się odsłonięcie w bydgoskim parku Jana Kochanowskiego, z udziałem prezydenta RP Ignacego Mościckiego, pierwszego w kraju pomnika Henryka Sienkiewicza dłuta Konstantego Laszczki. Na uroczystość przybyło wielu oficjeli i gości, w tym słynny Michał Drzymała (od „wozu”), a przyglądały się jej tysiące bydgoszczan. Sprawozdania z otwarcia zamieściło większość polskich gazet.

4 - 18 maja 1935 roku, wieczorem, kiedy na Wawelu odbywał się pogrzeb Józefa Piłsudskiego, w Bydgoszczy zorganizowano żałobny pochód z udziałem tysięcy mieszkańców z pl. Teatralnego na Stary Rynek. Jego uczestnicy zatrzymali się przed specjalnie wzniesionym na środku placu obeliskiem z popiersiem zmarłego. Rozśpiewały się chóry, potem zawyły syreny, po nich zapadło 3-minutowe milczenie. Potem zgasły wszystkie światła w oknach i rozkołysały się bydgoskie dzwony, a nad miastem krążyły samoloty.

5 - 15 września 1937 roku po wielkich manewrach wojskowych odbytych w rejonie Wągrowca, Kcyni, Żnina i Szubina do Bydgoszczy przybyło około ok. 50 tys. żołnierzy witanych przez dziesiątki tysięcy bydgoszczan, którzy wylegli na ulice miasta. Naczelny Wódz marszałek Edward Śmigły-Rydz odebrał na pl. Wolności 5-godzinną defiladę wojsk. Na trybunie obecni byli też prymas Polski, ks. kardynał August Hlond, generalicja i szefowie sztabów Estonii, Łotwy i Finlandii.

6 - 26 marca 1939 w Bydgoszczy odbyła się wielka manifestacja jedności narodu w obliczu zagrożenia niemieckiego i „nadciągającej burzy dziejowej”. W zorganizowanym pochodzie z pl. Piastowskiego na Stary Rynek wzięło udział 20-30 tys. osób. Podczas wiecu ci, którzy się na rynku nie zmieścili, stali w sąsiednich uliczkach. Odśpiewano m.in. hymn Polski i Rotę.

7 - 1 maja 1945 roku pierwsza oficjalna manifestacja pierwszomajowa w dziejach miasta odbyła się na stadionie Polonii. Zmieściło się tam około 30 tys. ludzi, ale z domów na ulice wyszli wówczas chyba wszyscy zdolni do tego bydgoszczanie. Ten dzień był okazją do zamanifestowania radości z zakończenia niemieckiej okupacji. Później każdego roku aż do 1989 pierwszomajowe pochody gromadziły na ulicach tysiące bydgoszczan.

8 - 19 listopada 1950 roku na ówczesnym pl. Bohaterów Stalingradu, czyli Starym Rynku odbył się wielki propagandowy wiec z udziałem kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców z okazji rozpoczynającego się w Warszawie II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju. Zebrani przyjęli okolicznościową rezolucję kończącą się zdaniem „Stalin z nami – pokój zwycięży”.

9 - 18 listopada 1956 roku w Bydgoszczy miały miejsce wydarzenia określane jako protest społeczny, w czasie którego zniszczono m.in. zagłuszarkę zachodnich rozgłośni radiowych na Wzgórzu Dąbrowskiego. Tego dnia do zamieszek doszło w wielu punktach miasta, a wieczornej akcji niszczenia anteny zagłuszarki przyglądały się tysiące mieszkańców.

10 - 3 kwietnia 1960 roku na pogrzeb zamordowanych przez bestialskiego kryminalistę dwoje dzieci Trieblerów na cmentarz przy ul. Kcyńskiej przyszło kilkadziesiąt tysięcy ludzi, którzy całkowicie zatarasowali okolicę oraz ruch na ul. Szubińskiej. Była to spontaniczna reakcja mieszkańców na wstrząsający czyn zbrodniarza.

11 - 16 maja 1962 roku do Bydgoszczy po raz drugi zawitał robiący furorę i cieszący się olbrzymim zainteresowaniem w całym kraju Wyścig Pokoju. Stadion Wojska Polskiego w Bydgoszczy był metą etapu prowadzącego z Poznania. Obiekt został wypełniony po brzegi, ponadto tysiące bydgoszczan ustawiło się na całej trasie przejazdu, od Błonia poczynając. Wygrał Rosjanin Aleksiej Pietrow.

12 - 29 maja 1966 roku w Bydgoszczy podczas uroczystości 1000-lecia chrztu Polski, nastąpiła koronacja obrazu Matki Boskiej z Różą znajdującego się w kościele farnym przez kardynałów: Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski i Karola Wojtyłę, metropolitę krakowskiego. Na skutek zakazu władz miejskich koronacja została dokonana przy kościele pw. MBNP na Szwederowie. Przyszło na nią kilkanaście tysięcy mieszkańców, którzy szczelnie wypełnili kościół i jego okolice.

13 - 20 marca 1968 roku odbyła się tzw. masówka na Starym Rynku w Bydgoszczy, zorganizowana „spontanicznie” przez „świat pracy”. Podobno przyszło 40 tysięcy ludzi. W tej liczbie znalazły się delegacje z wszystkich większych zakładów przemysłowych województwa. Reporterzy ówczesnej prasy odnotowali treść największych transparentów: „Bydgoskie z Wiesławem”, „Oczyścić katedry uniwersyteckie od syjonistów” i „Nie Jasienice będą nas uczyć demokracji”. Przemówienie wygłosił towarzysz Józef Majchrzak, I sekretarz KW PZPR.

14 – 5 września 1969 roku, w 30. rocznicę zajęcia Bydgoszczy przez wojska niemieckie, na Starym Rynku odbyło się uroczyste odsłonięcie pomnika Walki i Męczeństwa według projektu prof. Franciszka Masiaka. Bydgoszczanie i przyjezdni szczelnie wypełnili Stary Rynek i przylegające uliczki, aby zobaczyć starannie wyreżyserowaną uroczystość. A potem ruszyli tłumnie do otwartego tego wieczoru nowego baru – „Kaskady” na Starym Rynku.

15 - 19 września 1971 roku miał miejsce ostatni, decydujący o mistrzostwie Polski mecz w żużlowej ekstralidze bydgoskiej Polonii z Kolejarzem Opole. Bydgoszczanie na tytuł czekali już 16 lat. Tego dnia padał deszcz, na torze stały kałuże, zapowiadało się, że mecz zostanie odwołany. Wobec faktu, że na stadionie zgromadziło się już na długo przed meczem jakieś 25-30 tys. ludzi, działacze Polonii wylali na tor paliwo lotnicze, które zostało podpalone. Po ugaszeniu ognia tor był suchy, a że deszcz przestał padać, można było jeździć. Bydgoszczanie wygrali 45:33 i mogli świętować mistrzostwo.

16 - 3 września 1972 roku w Bydgoszczy na stadionie Zawiszy odbyły się ogólnopolskie dożynki z udziałem najwyższych władz partyjnych i państwowych, w tym Edwarda Gierka, Piotra Jaroszewicza i Henryka Jabłońskiego. W widowisku udział wzięło ok. 2000 dzieci i młodzieży, a na trybunach zasiadło ok. 25 tys. widzów. Z tej okazji tego dnia w sklepach bydgoskich pierwszy raz pojawiła się coca-cola, na produkcję której niedawno kupiono licencję.

17 - 7 września 1975 roku w Bydgoszczy na Kanale Bydgoskim, na 4-kilometrowym odcinku pomiędzy śluzami Okole i Osowa Góra odbyły się XXII mistrzostwa świata w wędkarstwie gruntowym, którym przyglądało się około... 40 tys. widzów. Zasiedli oni gęstym szpalerem na przeciwległej skarpie. Zwyciężył Anglik Ian Heaps, który złowił w ciągu trzech godzin 14 kg ryb.

18 - 26 czerwca 1976 roku na Starym Rynku w Bydgoszczy o godz. 18.30 rozpoczął się wielki wiec poparcia dla polityki Edwarda Gierka i rządu Piotra Jaroszewicza. Uczestnicy manigfestacji, pracownicy zakładów z Bydgoszczy i województwa stanowczo odcięli się od poczynań „warchołów” z Ursusa i Radomia, potępili też strajkujących pracowników bydgoskiego Stomilu. Jak oszacowało KW PZPR, w wiecu udział wzięło ok. 20 tys. osób.

19 - 31 sierpnia 1977 roku odbył się piąty mecz po awansie po wieloletniej przerwie piłkarzy Zawiszy do I ligi piłkarskiej. Rywalem był sławny Górnik Zabrze, a zainteresowanie kibiców wciąż rekordowe na fali sukcesów polskiej piłki w MŚ w RFN trzy lata wcześniej. Mecz skończył się rezultatem 1:1 po bramkach Jerzego Gorgonia i Adama Kuryły. Na trybunach, ale także na trawie wokół boiska gęsto usiadło ponad 40 tys. ludzi.

20 - 20 marca 1981 roku pod siedzibą NSZZ „Solidarność” przy ul. Stary Port, a także na ul. Mostowej, na nabrzeżach Brdy i na Starym Rynku zebrało się kilkanaście tysięcy bydgoszczan protestujących przeciwko pobiciu dzień wcześniej w sali sesyjnej UW Jana Rulewskiego i dwóch innych osób przybyłych na sesję w roli obserwatorów. Z balkonu siedziby „S” do zgromadzonych przemawiał m.in. Lech Wałęsa.

21 - 3 maja 1981 roku specjalna msza z okazji 190. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja odprawiana na Starym Rynku przez biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Jana Michalskiego zgromadziła w centrum Bydgoszczy około 100 tysięcy osób. Przez wiele godzin centrum miasta było kompletnie zablokowane.

22 - 20 maja 1989 roku miał miejsce wiec przedwyborczy przed częściowo wolnymi wyborami zapowiedzianymi na 4 czerwca 1989 roku. Odbył się na placu sąsiadującym z ul. 3 Maja i rondem Jagiellonów. Nieprzebrane rzesze bydgoszczan zgromadziły się wokół trybuny i na sąsiednich ulicach. Kandydatów „Solidarności” przedstawiał wówczas Lech Wałęsa.

23 - 17 czerwca 1998 roku doszło do wielotysięcznej demonstracji mieszkańców na Starym Rynku w sprawie konieczności utworzenia województwa kujawsko-pomorskiego w zapowiadanym nowym podziale administracyjnym Polski. Uczestniczyli w niej obok bydgoszczan także mieszkańcy Grudziądza, Rypina i Włocławka. Podczas demonstracji obecny był prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, który obiecał zawetowanie przyjętej przez Sejm ustawy o podziale Polski na 12 regionów (Bydgoszcz do Poznania, Toruń do Gdańska).

24 - 7 czerwca 1999 roku pierwszy i jak dotąd jedyny raz do Bydgoszczy przybyła głowa Kościoła katolickiego. Papież Jan Paweł II przyleciał wtedy do Bydgoszczy z Lichenia śmigłowcem i wylądował na lotnisku, na którym zgromadziło się ponad 600 tys. ludzi. Podczas mszy Jan Paweł II dokonał koronacji obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości, a władze miasta obdarzyły go tytułem Honorowego Obywatela Bydgoszczy.

25 - 22 maja 2010 roku w Bydgoszczy na Wyspie Młyńskiej odbył się Smooth Festival Złote Przeboje z udziałem wielkich gwiazd: Brazylijki Ivy Mendes, Francuzki Emmanuelle Seigner, zespołu Vaya Con Dios i plejady polskich artystów z Natalią Kukulskaą i Marią Peszek na czele. Na Wyspie oraz w jej okolicach zgromadziły się późnym ciepłym wieczorem tysiące bydgoszczan.

od 7 lat
Wideo

21 kwietnia II tura wyborów. Ciekawe pojedynki

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera