Osoby, która nie przystąpiła do OFE lub złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa oraz spełniła następujące warunki:

- urodziła się po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r., i na 31 grudnia 2008 r.
- udowodniła co najmniej 5 lat pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią/ na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz kopalniach otworowych siarki
- udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące dla kobiet 20 lat i dla mężczyzn 25 lat
ukończyła wiek emerytalny obniżony w stosunku do wieku 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jednak nie więcej niż o 15 lat
albo

urodziła się po 31 grudnia 1948 r. i:
- na 1 stycznia 1999 r. udowodniła co najmniej 5 lat pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią/ na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz kopalniach otworowych siarki oraz okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej dla kobiet 20 lat i dla mężczyzn 25 lat
- ukończyła wiek emerytalny obniżony w stosunku do wieku 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jednak nie więcej niż o 15 lat

W celu ustalenia obniżonego wieku emerytalnego uwzględnia się okresy pracy górniczej przebyte także po 31 grudnia 1998 r.

Nauczyciela, ur. po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., który nie ukończył wieku 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna, a spełnił łącznie poniżej wymienione warunki:

do dnia 31 grudnia 2008 r.:
- udowodnił 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej co najmniej w połowie obowiązującego wymiaru zajęć

albo

- 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej co najmniej w połowie obowiązującego wymiaru zajęć w szkolnictwie specjalnym jako nauczyciel szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz poprawczych i schronisk dla nieletnich.
- nie przystąpił do OFE lub zgłosi wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa (jeśli przystąpił do OFE)
- rozwiązał na swój wniosek stosunek pracy lub stosunek pracy:

- zostanie rozwiązany z powodu całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć,
- wygaśnie z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym bądź na skutek odmowy podjęcia pracy w razie zaistnienia możliwości przywrócenia nauczyciela do pracy w okresie pozostawania w stanie nieczynnym,
- zostanie rozwiązany lub wygaśnie w przypadkach, gdy nie jest możliwe dalsze zatrudnienie w gimnazjum w związku ze zmianami organizacyjnymi powodującymi wygaszanie kształcenia w gimnazjach.

Prawo do emerytury nauczycielskiej przysługuje pod warunkiem rozwiązania wszystkich stosunków pracy w charakterze nauczyciela.

Osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., która nie przystąpiła do OFE lub złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa, opiekującej się dzieckiem wymagającym stałej opieki i do 31 grudnia 1998 r.:

- udowodniła okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat kobieta i 25 lat mężczyzna
- opiekowała się dzieckiem, które zostało uznane za całkowicie niezdolne do pracy i do samodzielnej egzystencji bez względu na przyczynę chorobową lub zostało uznane za całkowicie niezdolne do pracy z powodu określonych
w przepisach stanów chorobowych (m.in. dysfunkcji kończyn, niedowładu, porażeń, upośledzenia umysłowego lub choroby psychicznej)
- ostatnim ubezpieczeniem przed 1 stycznia 1999 r. było ubezpieczenie z tytułu pozostawania w stosunku pracy
- udowodniła niemożność podjęcia pracy albo konieczność jej zaprzestania ze względu na stan zdrowia dziecka i konieczność sprawowania nad nim stałej (ciągłej) opieki.

Do uzyskania tej emerytury nie jest konieczne ukończenie określonego wieku emerytalnego.

Osoby urodzonej po 31 grudnia 1948 r., która nie przystąpiła do OFE lub złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa oraz osiągnęła obniżony wiek emerytalny i przed 1 stycznia 1999 r., spełniła warunki:

- udowodniła okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat kobieta i 25 lat mężczyzna
- udowodniła wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, działalności twórczej lub artystycznej, pracy na kolei bądź co najmniej 5 lat pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią lub na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz kopalniach otworowych siarki.

Wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn obniża się o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jednak nie więcej niż o 15 lat.

W celu ustalenia wieku emerytalnego uwzględnia się okresy pracy górniczej przebyte także po 31 grudnia 1998 r.