Salomon i wiolonczela

W 70. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim głos ma muzyka. Filharmonia Pomorska zaprosiła na 19 kwietnia znamienitych gości, którzy wykonają repertuar, jak każą rocznicowe okoliczności, na żydowską nutę.
<!** reklama>Doskonałym znawcą muzyki narodu wybranego jest Baruh Finkelshtein, od 1989 główny kantor Wielkiej Synagogi w Sankt Petersburgu i od 2003 roku główny kantor Synagogi w Moskwie, bas-baryton ze skalą o rozpiętości dwóch i pół oktawy. Gość FP zaśpiewa kadisz, jedną z najważniejszych modlitw judaizmu, będącą składnikiem wszelkich żydowskich modłów zbiorowych. Są różne rodzaje, charaktery tych wezwań, np. istnieje kadisz sierocy, zwany też kadiszem żałobnika, jest kadisz rabina odmawiany po zakończeniu studiowania danego fragmentu Tory ustnej, a także po zakończeniu głoszenia kazania w szabat. Rola pogrzebowa kadiszu stała się powszechna po pogromach towarzyszących krucjatom w XIII wieku. Kawałek żydowskiej historii zamknięty jest także w Ernesta Blocha (1880-1959) „Schelomo” na wiolonczelę i orkiestrę (1916 rok). Bloch tłumaczył, że jego dziedzictwo żydowskie tak go poruszało, że musiało się w końcu odrodzić w muzyce. „Schelomo”, czyli Salomon jest więc bardzo osobistym przekazem podszytym niepokojami i trwogą, wywołanymi I wojną światową, a zainspirowanym lekturą biblijnej Księgi Koheleta, napisanej rzekomo przez króla Salomona. W kompozycji Blocha izraelski władca wypowiada się głosem wiolonczeli.
Do współczesności odwołuje się zaś „Koncert warszawski”, kompozycja Richarda Addinsella (wykorzystana w filmie o polskim pianiście, pilocie z okresu II wojny światowej, pt. „Dangerous Moonlight”), oraz kantata pt. „Ocalały z Warszawy”, Austriaka Arnolda Schönberga. Oprócz wymienionego Baruha Finkelshteina w FP wystąpią: Orkiestra Symfoniczna FP, Chór Męski Singakademie Frankfurt (Oder), Rudolf Tiersch, dyrygent, Zbigniew Raubo, fortepian, Tomasz Strahl, wiolonczela. Marek Kalbus, narrator (Niemcy), Sławomira Łozińska, słowo. **