Renta wdowia - zasady, wnioski, wypłaty
Dla kogo renta wdowia?
Renta wdowia to świadczenie dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Obecnie mogą pobierać tylko jedno z tych świadczeń wyższe lub wybrane. Już niebawem to się zmieni.
Od nowego roku seniorzy będą mogli wybrać, czy chcą otrzymywać całą rentę rodzinną i 15 proc. własnego świadczenia, czy odwrotnie. Przy czym od 1 stycznia 2027 r. drugie świadczenie zostanie zwiększone do 25 proc.
Taki wybór będą miały również osoby, które mają prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, czy renty szkoleniowej - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Renta rodzinna a renta wdowia
Obecnie, wdowy i wdowcy mają prawo do tzw. renty rodzinnej, która wynosi 85 procent renty lub emerytury, która przysługiwała lub przysługiwałaby osobie zmarłej.
Możliwość skorzystania z renty rodzinnej mają m.in. dzieci do ukończenia 16. roku życia lub do 25. roku życia w przypadku kontynuowania nauki, a także wnuki i rodzeństwo – przyjęte co najmniej na rok przed śmiercią na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności.
Zobacz, jakie warunki należy spełnić, aby móc skorzystać ze świadczenia. Szczegółowe zasady znajdziesz tutaj.
Od kiedy renta wdowia?
W sierpniu premier Donald Tusk podał prawdopodobny termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Ustawa o rencie wdowiej ma obowiązywać już od 1 stycznia 2025 roku. Jednak to nie oznacza, że pierwsze wypłaty ruszą już na początku roku.
Jak przekazał prezes Rady Ministrów, zanim seniorzy otrzymają pieniądze, ZUS musi przygotować się do uruchomienia nowego świadczenia. W związku z tym, pierwsze wypłaty renty wdowiej ruszą dopiero w połowie 2025 roku.
- W ocenie rządu pożądane jest, aby projekt wszedł w życie od 1 stycznia 2025 roku, z zastrzeżeniem, że nabycie prawa do korzystania ze świadczeń według reguły zbiegu i wypłata świadczeń na jej podstawie następowałyby od 1 lipca 2025 roku. Rozwiązanie to jest konieczne, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz inne organy emerytalno-rentowe mogły odpowiednio przygotować się do wykonywania tego zadania - czytamy w oficjalnym komunikacie.
Dwa warianty renty wdowiej do wyboru
Zgodnie z obowiązującym prawem, po śmierci współmałżonka seniorzy mają dwie możliwości do wyboru - mogą zachować swoją emeryturę, albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną, która stanowi 85 procent świadczenia zmarłej osoby. Renta wdowia, która wejdzie w życie już w 2025 roku, ma być dla seniorów korzystniejsza finansowo.
Projekt ustawy o rencie wdowiej przewiduje, że wdowa lub wdowiec będą mogli zachować swoją emeryturę, a ponadto uzyskać dodatek wynoszący nawet 50 proc. renty rodzinnej. Świadczenie ma być wprowadzane w modelu kroczącym. Sprawdziliśmy, co to dokładnie oznacza.
Renta wdowia od 2025 roku
Docelowo renta wdowia ma wynieść aż 50 proc. renty rodzinnej, jednak zgodnie z projektem ustawy świadczenie ma wzrosnąć do tego poziomu wraz z upływem kilku lat. Początkowo renta wdowia będzie dużo niższa i od 1 lipca 2025 roku do 31 grudnia 2026 r. drugie świadczenie ma wynosić 15 proc., natomiast od 1 stycznia 2027 r. będzie to 25 procent renty rodzinnej.
W pierwszym okresie funkcjonowania świadczenia wdowa lub wdowiec mogliby otrzymywać 100 proc. swojej emerytury i 15 proc. renty rodzinnej, a od 2027 roku byłoby to 25 proc. renty rodzinnej.
W drugim wariancie wdowa lub wdowiec pobieraliby rentę rodzinną i dodatkowo 15 lub 25 proc. swojej emerytury. Dopiero w 2028 roku Rada Ministrów podejmie decyzję, czy świadczenie zostanie podniesione.
Kryterium dochodowe a renta wdowia
W projekcie ustawy znalazł się również zapis o kryterium dochodowym, które będzie regulowało, kto skorzysta z nowego świadczenia. To oznacza, że nie wszystkie owdowiałe osoby otrzymają rządowe wsparcie.
Renta wdowia ma być wypłacana do limitu wynoszącego trzykrotność najniższej emerytury w Polsce. Obecnie minimalna emerytura jest na poziomie 1 780,96 złotych brutto, a zatem renta wdowia na ten moment byłaby wypłacana do kwoty 5 342,88 zł.
W marcu planowana jest waloryzacja rent i emerytur, dzięki czemu świadczenia pójdą w górę. Planowana podwyżka świadczeń ma wynieść 98,31 zł, dzięki czemu minimalna emerytura od 1 marca 2025 roku wynosiłaby 1 879,27 zł brutto.
W związku z tym emerytura wraz z rentą rodzinną nie mogłaby przekroczyć 5 637,81 złotych brutto.
Renta wdowia - kiedy składać wnioski?
Wniosek o rentę wdowią będzie dostępny od 1 stycznia 2025 r. na stronie internetowej ZUS-u i w każdej stacjonarnej placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Prawo do świadczenia zostanie przyznane od miesiąca, w którym złożony został wniosek, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. W przypadku wniosków złożonych do 30 czerwca 2025 r., prawo do renty wdowiej będzie przysługiwało od 1 lipca 2025 r. Dlatego na złożenie wniosku uprawnione osoby będą miały 6 miesięcy.
Tabela wyliczeń renty wdowiej
Mimo że wypłaty renty wdowiej nastąpią dopiero w lipcu 2025 roku, wiele osób już teraz chciałoby się dowiedzieć, czy nowe świadczenie będzie dla nich korzystne. W związku z tym, przygotowaliśmy szacunkowe wyliczenia renty wdowiej.
W galerii poniżej prezentujemy szczegółowe kalkulacje dla obu wariantów - zachowania własnej emerytury i otrzymania jeszcze 15 proc. renty rodzinnej lub pobierania renty rodzinnej i dodatkowo 15 proc. własnej emerytury. Zobacz, który wariant będzie bardziej korzystny w twoim przypadku.
