Okinawą nie jesteśmy, ale stulatków nam przybywa. Jak żyją w Kujawsko-Pomorskiem?

Zobacz wideo: Kleszcze wciąż aktywne. Jak się przed nimi chronić?

Co jasne i zrozumiale, każdy stulatek i jeszcze starszy mieszkaniec regionu budzi nie tylko sympatię, szacunek, ale i zainteresowanie. Czy ma jakąś receptę na długowieczność? - to ciekawi młodsze pokolenia. Szczególnie często zadawane wtedy, gdy senior rekordzista imponuje formą.

Pani Aurelia Liwińska z Torunia w lipcu br. skończyła 106 lat. Urodziny świętowała na Barbarce - w rodzinnej atmosferze, ale i blisko przyrody. Wciąż jest aktywna, ciekawa świata, naleweczką nie pogardzi, uwielbia spacery. Przez całe życie stara się być optymistką, choć los ciężko ją doświadczał od dzieciństwa. Czy to jest recepta na długowieczność? Z pewnością nie uniwersalna, ale prywatna pani Aurelii - tak!

Mała Aurelia przyszła na świat w 1917 roku w majątku Kołbanie na Wołyniu. Była piątym dzieckiem Aliny z Kurowskich i Mariana Zaleskiego herbu "Dołęga". Rodzina była patriotyczna, a środowisko, w którym dorastała dziewczynka - wielowyznaniowe i wielokulturowe. Odebrała staranne wykształcenie, m.in. na pensji dla panien.

Los dziewczynkę doświadczał od najmłodszych lat. Jako trzylatka straciła ojca, który został zamordowany podczas wojny polsko-bolszewickiej (1920 rok). Dorastała zatem jako półsierota. Jako młoda dziewczyna, wkraczająca w dorosłość, doświadczyła okrucieństwa wojny. W 1943 roku przeżyła rzeź wołyńską. Dalsze lata wojny spędziła w Generalnej Guberni wraz z matką i dwójką dzieci, którymi się opiekowały.

Aż do upadku Powstania Warszawskiego przebywała w Kobyłce pod Warszawą. Po zakończeniu wojny zamieszkała w Iwicznej, gdzie poznała przyszłego męża - Czesława Liwińskiego, który powrócił z niewoli niemieckiej.

Pani Aurelia opowiada, że po śmierci matki mężczyzna przyszedł do niej i powiedział wprost: „Pani nie ma nikogo, ja wróciłem z niewoli niemieckiej. Może połączymy swoje losy i pójdziemy dalej?” Ślub wzięli 26 grudnia 1945 roku i razem przeżyli 53 lata!

Tym sposobem w 1946 roku już z mężem Czesławem Liwińskim nasza bohaterka osiedliła się w miejscowości Okonek. Małżonkowie doczekali się czworga dzieci oraz dziesięciorga wnucząt, kilkunastu prawnucząt. Po śmierci męża w 1998 roku zamieszkała z córką w Toruniu. Obecnie ma już nawet dwóch praprawnuków!

Jaka jest pani Aurelia? Nadal jest osobą niezwykle żywotną, pogodną i radosną. Jeśli chodzi o codzienne nawyki, to... naleweczki nie odmawia. Poza nalewkami lubi spacery z kijkami. Seniorki wiek zdaje się w niczym nie ograniczać. Współorganizowała kilka lat temu Kongres Kobiet, z okazji 102 urodzin poleciała samolotem na wycieczkę do Warszawy -był to prezent Portu Lotniczego Bydgoszcz.

24 lipca pani Aurelia skończyła 106 lat. Urodziny obchodziła w gronie krewnych i przyjaciół toruńskiej na Barbarce. Nie odmówiła sobie spaceru po okolicy, także - po kładce nad wodę. Znów zachwycała formą i poczuciem humoru. A także - elegancją!

Rok temu, w nocy na 18 na 19 sierpnia, zmarła pani Tekla Juniewicz z Gliwic. Miała 116 lat i była najstarszą Polką. Imponowała formą praktycznie do końca życia i budziła nieudawaną sympatię młodszych pokoleń. Co ciekawe, od 1980 roku seniorka mieszkała sama. Była samodzielna do 103 roku życia! Dopiero po tym czasie wymagała opieki. Jej jesień życia była nie tylko długa, ale i dobra - nie dokuczały jej ciężkie choroby.

Jaką miała receptę na długowieczność? W czym tkwił sekret pani Tekli? Te pytania padały od lat. Prześledźmy jej losy.

Tekla Juniewicz przyszła na świat 10 czerwca 1906 roku na terenie obecnej Ukrainy. Po II wojnie światowej wraz z mężem przyjechała do Gliwic. Owdowiała w roku 1980 i od tego czasu mieszkała sama. Jak wspomnieliśmy, zmieniło się to dopiero wtedy, gdy miała 103 lata - wówczas zaopiekowały się nią wnuki. Praktycznie do 111 roku życia jednak pani Tekla była osobą samodzielną, która codzienne czynności - pranie, sprzątanie, a nawet noszenie wiaderka z węglem - wykonywała sama.

W dzieciństwie mała Tekla zachorowała na tyfus. Po przejściu tej choroby usłyszała od lekarza, że będzie długo żyć. I tak też się stało! Więcej, ja przekazywała rodzina, pani Tekla nie cierpiała na starość z powodu jakiś przewlekłych chorób. Ba, dobrze radziła sobie też ze zwykłymi. Gdy po setnych urodzinach złapała zapalenie oskrzeli, jej organizm zwalczył chorobę po trzech dawkach antybiotyku. Potem seniorka przez kolejnych 10 lat nie chorowała. Jedyne informacje przekazywane na temat poważniejszych schorzeń seniorki dotyczyły zabiegu usunięcia kamieni w woreczku żółciowym...

Styl życia? Specjalna dieta? W młodości pani Tekla lubiła dobrze i niespecjalnie zdrowo zjeść. Słynne były jej torty z 18 jaj. W dojrzałym wieku odżywiała się już jednak zdrowo. O lekkostrawną dietę dbała z troska jej wnuczka, pani Anna. Swoim bliskim, jak zresztą podkreślała sama seniorka, wiele zawdzięczała.

Tekla Juniewicz doczekała się pięciorga wnuków, czwórki prawnuków i czwórki praprawnuków. Zawsze mogła liczyć na zainteresowanie, pomoc i towarzystwo członków rodziny, choć lubiła być w życiu codziennym samodzielna. W jednym z wywiadów przyznała, że to właśnie opieka i miłość najbliższych podtrzymywały w niej apetyt na życie. Mimo rozmaitych kolei losów, była optymistką.

Na koniec tej historii - ciekawostka. Pani Tekla dziennikarzom zdradziła, co w ostatnich latach zawsze poprawiło jej nastrój. Było to... mruczenie ulubionego czarnego kota Gustawa.

Z jednej strony, każdy stulatek zanim nim zostanie, jest najpierw 80-latkiem, 90-latkiem. Doświadcza prozy życia, jak każdy starszy człowiek. To choćby problemy dostępem do lekarzy specjalistów czy troski materialne. Gdy jednak seniorowi "stuknie" okrągłe 100 lat, zaczyna się mały benefis.

Nie tylko w Toruniu czy Bydgoszczy tacy szacowni jubilaci odwiedzani są i honorowani przez prezydentów miasta. Dzieje się tak także w mniejszych miejscowościach. Marszałek województwa natomiast od 2018 roku honoruje stuletnich mieszkańców Kujawsko-Pomorskiego medalem Unitas Durat Ciuaviano-Pomeraniensis. W ubiegłym roku do tak odznaczonych dołączyli np. pani Janina Bartnik z Osieczka w powiecie wąbrzeskim oraz Franciszek Kowalski z Odolina w powiecie aleksandrowskim.

Również ci stulatkowie dołączyli tym samy do galerii Rówieśników Niepodległej. -Życie najstarszych mieszkańców regionu jest klamrą, która łączy dziesięciolecia, towarzyszy całej współczesnej historii naszej ojczyzny. Ich losy są symbolem losów naszego kraju. Jesteśmy wdzięczni za świadectwo, za proste, osobiste opowieści, dlatego z wielką przyjemnością honorujemy nestorów mieszkających w regionie najwyższym wojewódzkim odznaczeniem - podkreśla marszałek Piotr Całbecki.

O stulatkach nie zapomina także ZUS. W naszym regionie, jak w całym kraju, tacy seniorzy mogą liczyć na wypłacane co miesiąc dodatkowe "świadczenie honorowe", nazywane także "bonusem za wiek". Liczba beneficjentów rośnie z roku na rok. Wiosną świadczenie odbierało w Kujawsko-Pomorskiem 174 stulatków i było to o 32 procent więcej niż rok wcześniej. Najstarsza beneficjentka tego bonus miała natomiast 108 lat.

Na jakie pieniądze seniorzy mogą liczyć? -Wysokość świadczenia honorowego może być różna. Wszystko zależy od kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu setnych urodzin seniora. Kwota ta zmienia się zawsze wraz z waloryzacją i jest ważna od 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku. Raz przyznane „dodatkowe wsparcie” nie ulega zmianie i jest wypłacane do końca życia w tej samej wysokości. Od 1 marca 2023 r. dla nowych stulatków to ponad 5,5 tys. zł brutto miesięcznie. Jeszcze do końca lutego br. było to ponad 4,9 tys. zł brutto, a w 2021 r. ok. 4,3 tys. zł brutto - wyliczała niedawno Krystyna Michałek, rzecznika ZUS w Kujawsko-Pomorskiem.

419 stulatków i osób mających jeszcze wiece lat żyło w Kujawsko-Pomorskiem pod koniec 2021 roku. Było w tym gronie 93 mężczyzn i 326 kobiety.

Eksperci nie mają wątpliwości, że tak jak w całym kraju, i w naszym regionie stulatków będzie przybywać. Według tzw. statystycznych prognoz ludności, w 2030 roku będzie w regionie 767 stulatków (125 mężczyzn i 624 kobiety), w roku 2040 - 1319 (193 panów i 1126 pań), a w roku 2050 - 3220 (odpowiednio 543 i 2677).

WARTO WIEDZIEĆ. Okinawa od lat intryguje i przyciąga badaczy

• Długowieczność mieszkańców japońskiej wyspy Okinawa od lat intryguje i jest przedmiotem badań naukowców. Odsetek mieszkających tutaj stulatków i do tego - w dobrym zdrowiu - budzi zainteresowanie praktycznie całego świata.
• Wyniki badań nad mieszańcami Okinawy, ich stylem życiem i dietą, bywały na przestrzeni lat czasem sprzeczne. Wiele wskazuje jednak na to, że na sekret długowieczności na Okinawie składają się:
• aktywność fizyczna i umysłowa do późnych lat życia,
• skromna kalorycznie, ale urozmaicona i oparta na produktach roślinnych dieta,
• serdeczne kontakty rodzinne, sąsiedzkie i towarzyskie,
• kultywowanie w życiu pasji, hobby, jak skromne by one nie były;