
Brak witaminy C wywołuje szkorbut. Co to za choroba?
Zapewne każdy słyszał opowieści lub czytał w książkach o dawnej chorobie marynarzy - szkorbucie. To choroba wielonarządowa, wywołana niedoborem kwasu askorbinowego (witaminy C) w pożywieniu.
► Objawia się ona samoistnymi krwawieniami, bólami mięśni i stawów, łamliwością kości, osłabieniem, przerostem i zapaleniem dziąseł - skutkującym wypadaniem zębów oraz słabym gojeniem się ran. Pod koniec XV wieku, czasu wielkich odkryć geograficznych i związanych z tym długich wypraw morskich i oceanicznych szkorbut dziesiątkował załogi marynarskie. Wszystko przez brak świeżych produktów, owoców czy mięsa w diecie.
► Dziś trudno uwierzyć, ale przez kilkadziesiąt dni, jakie spędzali na morzu ludzie, ich głównym pożywieniem były suchary, wołowa skóra (którą najpierw moczono w wodzie morskiej przez kilka dni, by zmiękła, a potem pieczono w żarze), wióry z desek czy szczury.
►Na szkorbut chorowali m.in Vasco da Gama i Magellan. Dopiero w 1747 roku lekarz James Lindt odkrył wpływ cytrusów na zdrowie marynarzy i od 1795 roku zaczęto na wyprawy morskie zabierać sok z cytryn. James Cook z kolei na swoje wyprawy morskie zabierał w beczkach koszoną kapustę, którą musieli - chcąc czy nie - jeść jego ludzie z załogi.