W badanym przez Główny Urząd Statystyczny okresie (rok 2022) z rodzicami mieszkało aż 1,7 miliona osób w wieku od 25–34 lat. Najwyższy odsetek „gniazdowników” odnotowano w województwach świętokrzyskim (41 proc.), podkarpackim i lubelskim (po 39 proc.). Z kolei w województwach mazowieckim, pomorskim i dolnośląskim odsetek ten nie przekraczał 30 proc. W przypadku naszego województwa współczynnik ten wyniósł 34,6 proc.
Zarówno wieś, jak i miasto
Największa koncentracja dorosłych mieszkających z rodzicami występuje w gminach we wschodniej Polsce. Wśród 19 gmin, gdzie odsetek ten wynosił co najmniej 50 proc., aż 10 znajduje się w województwie podlaskim.
Najniższy poziom zjawiska obserwuje się w największych miastach oraz ich obszarach funkcjonalnych.
W Kujawsko-Pomorskiem, choć nadal najwięcej młodych mieszkających z rodzicami odnotowano na najmniej zaludnionych terenach, to jednak różnica pomiędzy miastem a wsią nie jest tak wielka jak w innych regionach.
Również w wielkich ośrodkach liczba ta jest znaczna. Szczególnie dużo jest jednak gniazdowników we wsiach i miasteczkach "białych" Kujaw. A w Kujawsko-Pomorskiem? Absolutny rekord pobiła Nieszawa, w której odsetek gniazdowników wśród osób pomiędzy 25 a 34 rokiem życia wynosi aż 50 proc. Około 45 proc. gniazdowników odnotowano w Boniewie, Lubaniu, Radziejowie i w Kowalu.
Najmniej młodych mieszka z rodzicami w Brodnicy, Bydgoszczy i Osiu - o ponad 20 proc. niż w gminach rekordzistach.
Najmniej we Wrocławiu
Z kolei we Wrocławiu tylko 18 proc. dorosłych mieszka z rodzicami, a w Warszawie 19 proc. Dla porównania, w Kielcach odsetek ten wynosi 36 proc., a w Olsztynie 32 proc. W Bydgoszczy osób takich jest 28 proc. W 2022 roku aż 63 proc. gniazdowników stanowili mężczyźni, podczas gdy kobiety stanowiły 37 proc. W niektórych gminach, jak np. Podkowa Leśna w województwie mazowieckim, aż 50 proc. i więcej mężczyzn w wieku 25–34 lata mieszka z rodzicami. Wskaźnik ten jest znacznie niższy dla kobiet. W Kujawsko-Pomorskiem rozziew pomiędzy „gniazdującymi” kobietami i mężczyznami jest wyjątkowo duży: 42 proc. mężczyzn wobec 27 proc. kobiet.
Kobiety się uczą
Zjawisko gniazdownictwa zmniejsza się z wiekiem. Wśród 25-latków aż 56 proc. mieszka z rodzicami, podczas gdy w grupie 34-latków odsetek ten spada do 19 proc. Dysproporcja między mężczyznami a kobietami rośnie z wiekiem – na 100 kobiet w wieku 25 lat przypada 136 mężczyzn, a w wieku 34 lat aż 202 mężczyzn.
Nieco ponad 6,6 proc. gniazdowników w Polsce studiowało lub uczyło się w 2022 roku. Odsetek ten maleje wraz z wiekiem – od 19 proc. dla 25-latków do niespełna 2 proc. dla 34-latków. Kobiety częściej podejmowały aktywność edukacyjną niż mężczyźni (8,6 proc. wobec 5,4 proc.), co szczególnie wyraźnie widać w Kujawsko-Pomorskiem. Duża część „gniazdujących” u nas kobiet jeszcze się uczy.
Najwięcej kobiet-gniazdowniczek odnotowano w Wielkiej Nieszawce koło Torunia (38 proc.), a także w Radziejowie, Nieszawie i Kowalu (36 proc.). Najmniej takich osób odnotowują Brodnica (miasto), Papowo Biskupie, Zbiczno, Bartniczka, Łasin (gmina wiejska).
Jedni pracują, inni siedzą w domach
Większość gniazdowników (63 proc.) pracuje zawodowo, 6 proc. jest bezrobotnych, a 31 proc. biernych zawodowo. Aktywność zawodowa jest wyższa wśród mężczyzn niż wśród kobiet. W wieku 27–29 lat pracuje około 2 na 3 gniazdowników, natomiast najwyższy odsetek niepracujących występuje wśród najmłodszych (25-letnich) i najstarszych (34-letnich) gniazdowników. Gniazdownicy kontynuujący naukę najczęściej również pracują (60 proc.).
Aktywność ekonomiczna gniazdowników różni się w zależności od regionu. Najwięcej pracujących gniazdowników mieszka w województwach centralnych: wielkopolskim, łódzkim i mazowieckim (powyżej 67 proc.). Więcej bezrobotnych jest na wschodzie kraju, w województwach podkarpackim, lubelskim i świętokrzyskim (powyżej 8 proc.). Bierni zawodowo przeważają na północy, w województwach warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim (powyżej 37 proc.). Niestety, w przypadku kujawsko-pomorskich gniazdowników odsetek niepracujących jest jednym z wyższych w Polsce.
Lublin ma problem
Na obszarach wiejskich odsetek pracujących gniazdowników wynosi 67 proc., co jest wyższym wskaźnikiem niż w miastach (60 proc.). Najwięcej pracujących gniazdowników mieszka w Poznaniu, Warszawie i Katowicach (powyżej 64 proc.), natomiast najwięcej niepracujących w Lublinie (47 proc.).
W miastach średniej wielkości najwyższy odsetek pracujących gniazdowników (powyżej 70 proc.) odnotowano m.in. w Środzie Wielkopolskiej, Orzeszu, Kościanie i Gostyniu. Niepracujący stanowią większość gniazdowników w takich miastach jak Przemyśl, Ełk, Sanok, Kraśnik i Kętrzyn.
