Kujawsko-Pomorskie. Zawody przyszłości. Nawet nie podejrzewasz, co będzie robić twoje dziecko!

-To czym ty się zajmujesz, Marysiu?
-Jestem UX-designerem.
-Aha... A konkretnie co robisz?
-Mamuś, najkrócej robię wszystko, żebyś np. po skorzystaniu z aplikacji w smartfonie powiedziała, że korzystało ci się prosto, przyjemnie i pomogło ci to w życiu.
-Aha...

Takie dialogi to żadna melodia przyszłości. Już dziś rodzice (nie mówiąc o dziadkach) miewają spore problemy ze zrozumieniem, czym w pracy zajmują się ich dzieci. Okrągłe oczy mają do kwadratu, gdy wynikiem "tej czarnej magii" są comiesięczne przelewy od pracodawcy rzędu 5-8 tysięcy złotych. A nawet tyle zarabiają UX-designerzy, mający po dwadzieścia kilka lat.

UX-designer to skrót od angielskiego "User Exprerience Designer". W prostym tłumaczeniu oznacza projektanta owego UX, czyli pozytywnego doświadczenia użytkownika. Gdy mowa jest o projektowaniu UX, mamy na myśli koncentrację na tym, by użytkownik był w stanie łatwo zrealizować swój cel w aplikacji albo na stronie internetowej oraz czerpał z tego satysfakcję. To tak w największym skrócie.

Taki projektant nie tylko musi być za pan brat z technologią. Powinien być też empatyczny, komunikatywny, cechować się analitycznym myśleniem, ale i mieć zmysł estetyczny. -To profesja na pograniczu informatyki, psychologii i socjologii - objaśnia 26-letnia Olga z Torunia.

Konkretne czynności, które wykonują UX-designerzy? "Jego obowiązki "mogą być bardzo zróżnicowane i wiele zależeć będzie od firmy i projektu, nad którym się pracuje. Jednak do standardowych zadań można zaliczyć na pewno: projektowanie interakcji i makiet - jest to planowanie tego jak będzie działać aplikacja i w jaki sposób można w niej wykonać określone czynności. Specjalista UX zajmuje się także badaniami i testowaniem rozwiązań z użytkownikami: weryfikuje pomysł i przygotowane rozwiązania. UX Designer współpracuje blisko z grafikami i programistami, którzy wdrażają jego pomysł. W niektórych przypadkach może mieć też wpływ na strategię produktu" - wyliczają specjaliści ze szkoły IT Coders Lab (coderslab.pl).

"Korzystanie z tego było proste i przyjemne", "Polecę te aplikację innym", "Tego potrzebowałem! Dzięki temu swoje zadania wykonuję szybciej, łatwiej i przyjemniej" - jeśli takie opinie wystawią użytkownicy aplikacjom (czy innym produktom), to znaczy, że UX-designer dobrze wykonał swoją robotę.

Ta profesja jest dziś określana jako jedna z najbardziej przyszłościowych. Już teraz bywa naprawdę dobrze opłacana, a młody wiek pracownika często okazuje się zaletą. Szczególnie wtedy, gdy zajmuje się produktem adresowanym odbiorcom ze swojego pokolenia. Od razu dodajmy, że jej siostra (choć nie bliźniaczka) to profesja nazywana UI-designer. Ten projektant odpowiada za tworzenie przyjaznego i estetycznego interfejsu.

-Na czym zarabiam? Mówimy o sobie "promo". To skrót od promotora usług turystycznych. Pracuję dla biura turystycznego, które sprzedaje - głównie anglojęzycznym turystom - jednodniowe wycieczki, rejsy statkiem po Wiśle itp. Moim zadaniem jest przyciągnięcie takiego klienta, a najlepiej całej rodziny lub grupy. Samą sprzedażą zajmuje się już inny pracownik. A swoich promotorów mają restauracje, kluby, knajpy, prywatne muzea. Wszyscy gdzieś o siebie zahaczamy w centrum miasta, walcząc o klienta - opowiada Olga, pochodząca z Torunia studentka, która pracuje w Krakowie.

Promotorzy i promotorki to przykład ludzi, których zajęcie czeka na jeszcze bardziej precyzyjne i ładniejsze określenie w polszczyźnie. Takiego doczekają się też zapewne wyżej opisywani "designerzy". Wszystko jest kwestią czasu - język, jak zawsze, z czasem się dostosuje.

Na razie niektórych uszy bolą, gdy słyszą o "eventowych fotografach" (robią fotograficzne relacje z klubów i imprez), "droniarzach" (obsługują drony), "sushi-masterach" (przygotowują sushi) czy "pizzermanach" (tych, szczęśliwie, zaczęli wypierać już zwykli "pizzernicy").

Całkiem ładnym określeniem wydaje się za to "karmelarz". Czym się zajmuje? Przygotowywaniem (ręcznym) cukierków, lizaków i innych słodkich przysmaków. Na przykład w lokalach Manufaktury Cukierków i podobnych słodkich sieciówkach, które w ostatnich latach podbiły centra polskich miast.

Nowych profesji przybyło w ostanim czasie nie tylko w branży gastronomicznej, rozrywkowej i turystycznej. Nauka, medycyna, przemysł, IT - w tych dziedzinach pojawiają się specjalizacje i zawody, których nawet długie opisy zwykłemu śmiertelnikowi niespecjalnie rozjaśniają w głowie.

Za pięć, dziesięć czy piętnaście lat będziemy marzyć o zupełnie innych ścieżkach kariery niż obecne. O tym, jakie możliwości zawodowe są najbardziej przyszłościowe, przeczytamy w raporcie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) z lipca 2023 roku („Rynek pracy, edukacja, kompetencje”).

"Współcześnie dominuje przekonanie, że niektóre zawody, zwłaszcza te niewymagające specjalistycznej wiedzy i umiejętności, zostaną wyparte przez sztuczną inteligencję. Prognozy są jednak dość zróżnicowane" - czytamy w raporcie PARP.

Według ekspertów Światowego Forum Ekonomicznego do 2025 roku nawet 85 mln miejsc pracy na całym świecie może zostać zastąpionych przez maszyny i procesy automatyzacji, jednocześnie powstanie 97 mln nowych profesji. Dla wielu osób oznacza to konieczność przekwalifikowania lub przebranżowienia. Naukowcy z Oxfordu przewidują, że do 2061 roku sztuczna inteligencja zdominuje rynek pracy, ale w pełni zastąpi ludzi dopiero w roku 2136.

-Szacunki z innego źródła (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) wskazują z kolei, że 65 procent dzieci rozpoczynających obecnie edukację będzie pracować w zawodach, które jeszcze nie istnieją - przytacza PARP.

Oczywiście, przy okazji takiego prognozowania nie da się uciec od tematu sztucznej inteligencji i pytania: "Czy zastąpią nas roboty?". Tutaj jednak PARP studzi emocje. W raporcie podkreśla, że firmy dopiero wkraczają w sztuczną inteligencję, dlatego jej rozpowszechnienie jest nadal niewielkie. Jak wynika z publikacji PARP-u, wśród krajów Unii Europejskiej sztuczna inteligencja jest wprowadzona przez przedsiębiorstwa na poziomie 23 proc. w Irlandii, 12 proc. w Finlandii i 11 proc. w Danii, do 3 proc. na Węgrzech i Słowenii oraz 2 proc. na Łotwie.

-Profesje, które mogą zostać zautomatyzowane, stanowią średnio 27 procent całego zatrudnienia globalnie. Najbardziej zagrożone są miejsca pracy wymagające niskich i średnich kwalifikacji, w tym budownictwo i górnictwo, rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo, a w mniejszym stopniu zawody związane z produkcją i transportem. Wskazuje się, że branże wymagające wysokich kwalifikacji charakteryzują się najniższym ryzykiem automatyzacji. Tym samym najmniej zagrożone są zawody związane z zarządzaniem oraz usługami społecznymi i socjalnymi - wylicza PARP.

"Oto zawody przyszłości. Na kogo będzie zapotrzebowanie za 5, 10 i 15 lat?" - tak nazywa się publikacja ekspertów agencji Personnel Service z lipca 2023 roku, która została ujęta w raporcie PARP.

W publikacji tej możemy przeczytać, że w ciągu następnych 5 lat wzrośnie zapotrzebowanie na: specjalistów od energii odnawialnej, specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa (w związku z postępującą digitalizacją), specjalistów od analizy i interpretacji danych genetycznych i biologicznych ze względu na rozwój technologii z tym związany (inżynierowie informatyki), specjalistów ds. edukacji online oraz tych zajmujących się zdrowiem psychicznym.

A za 10 lat? Zapotrzebowanie będzie między innymi na specjalistów od sztucznej inteligencji, specjalistów ds. edycji genów, ekonomistów kryptowalut czy technologów żywności (którzy zajmować się będą na przykład produkcją mięsa z hodowli komórkowej).

Za lat 15 natomiast ze względu na to, jak rozwinie się sztuczna inteligencja, całkiem możliwe, że pożądanymi specjalistami będą eksperci zajmujący się etyką AI. Innymi zawodami, które mogą być szczególnie poszukiwane, maja być między innymi: specjalista ds. adaptacji klimatycznej czy inżynierowie biomedyczni zajmujący się terapiami genowymi.

Tak to może wyglądać w okolicach 2038 roku. Może, ale nie musi. Świat tak przyspieszył, że prognozowanie na temat rynku pracy jest takim samym wyzwaniem, jak przewidywanie pogody z miesięcznym wyprzedzeniem...

WAŻNE. Kogo w 2024 roku szukać będą pracodawcy w regionie?

Najbliższe czasowo i geograficznie prognozy znaleźć można w najnowszym Barometrze zawodów na rok 2024. W terminologii tego badania z wieloletnią tradycją zawody deficytowe to te, w których wolnych miejsc pracy jest więcej niż pracowników.

-Na regionalnym rynku pracy w 2024 roku w dalszym ciągu brakować będzie pracowników w branżach: medyczno-opiekuńczej, TSL (transport-spedycja-logistyka), produkcyjno-przemysłowej, edukacyjnej i budowalnej - wylicza Maciej Smolarek z WUP-u w Toruniu.

Przewidywany jest również deficyt elektryków, elektromechaników i elektromonterów oraz samodzielnych księgowych, a także pracowników służb mundurowych.

Zajrzeliśmy do "Barometru zawodów 2024". Pełna lista profesji deficytowych w Kujawsko-Pomorskiem jest całkiem spora. Są na niej (alfabetycznie) takie zawody:

• Cieśle i stolarze budowlani
• Dekarze i blacharze budowlani
• Elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy
• Kierowcy autobusów
• Kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych
• Lekarze
• Monterzy instalacji budowlanych
• Nauczyciele praktycznej nauki zawodu
• Nauczyciele przedmiotów zawodowych
• Operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych
• Operatorzy obrabiarek skrawających
• Opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej
• Pielęgniarki i położne
• Pracownicy służb mundurowych
• Psycholodzy i psychoterapeuci
• Samodzielni księgowi
• Spawacze
• Ślusarze

Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu