Kto może spać spokojnie, gdy pozostałych dręczy koszmar zwolnienia z pracy?

Okazuje się, że nie każdego można zwolnić. Przed utratą pracy chroni m.in. wstąpienie do Narodowych Sił Rezerwowych, pełnienie funkcji społecznego inspektora pracy, ciąża i wiek przedemerytalny.

<!** Image 3 align=none alt="Image 217285" sub="Fot.: Tymon Markowski">

<!** reklama>

Wraz ze wzrostem bezrobocia rośnie napięcie w zakładach pracy. Większość rozmów pracowników z szefostwem z reguły dotyczy jednego: czy będą zwolnienia. Czy kobieta samotnie wychowująca dzieci lub jedyny żywiciel rodziny są w jakiś sposób uprzywilejowany i nie muszą bać się widma bezrobocia?

- Istnieją grupy pracowników, które znajdują się pod szczególną ochroną przed zwolnieniem z pracy. Są to na przykład członkowie zarządów związków zawodowych, społeczni inspektorzy pracy czy kobiety w ciąży - mówi Katarzyna Pietraszak, rzeczniczka prasowa Okręgowego Inspektora Pracy w Bydgoszczy. - Ale trzeba też pamiętać, że mimo dodatkowej ochrony istnieją wyjątki, takie sytuacje, w których pracodawca może zwolnić pracownika pod ochroną. Kobiety w ciąży mogą stracić pracę na przykład w sytuacji upadłości czy likwidacji zakładu pracy lub być zwolnione dyscyplinarne - dodaje rzeczniczka.

Spokój na urlopie

Prawo mówi, że nieobecnemu pracownikowi nie można przekazać wypowiedzenia. Nie wolno zatem zwolnić nikogo, kto jest na urlopie lub nie ma go w pracy, ale jego nieobecność jest w jakiś sposób usprawiedliwiona np. zwolnieniem lekarskim. Dotyczy to jednak tylko osób, którym nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Kobiety w ciąży, a także rodzic przebywający na urlopie macierzyńskim, również powinni spać spokojnie. Wyjątek stanowią osoby przyjęte na umowę na okres próbny, nieprzekraczający jednego miesiąca. - Uprzywilejowani są również żołnierze Narodowych Sił Rezerwowych, a także ich rodziny. - W okresie odbywania przez żołnierza czynnej służby wojskowej czyli w okresie odbywania wojskowych ćwiczeń rotacyjnych, rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy może nastąpić wyłącznie w wyniku winy pracownika lub ogłoszenia przez pracodawcę upadłości - mówi podpułkownik Juliusz Nowak z Wydziału Mobilizacji i Uzupełnień Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Bydgoszczy. Te same przepisy dotyczą żony żołnierza.

Nie można też wypowiedzieć umowy osobie, której pozostały nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. - Sama wychowuję dwójkę dzieci. Nikt nie patrzy na to, że jeśli stracę pracę, nie będę miała z dziećmi za co żyć - mówi pani Edyta, która z obawy przed utratą etatu nie chce podawać nazwiska ani miejsca pracy. - Takie osoby, które są chronione w jakiś sposób przed zwolnieniem, nazywamy u nas „świętymi krowami”.

Związki nie wszystkim pomogą

Pewności, że nie zostaniemy zwolnieni nie daje zapisanie się do związków zawodowych, ponieważ tylko wybrane przez zarząd związku osoby podlegają ochronie. - Właściwie powiedzieć można, że przed zwolnieniem ochroni nas tylko założenie własnej działalności - powiedział „Expressowi” mec. Krzysztof Chojnacki z kancelarii Chojnacki, Rościszewski, Kranc i partnerzy w Bydgoszczy. - Pracodawcy omijają przepisy, jak tylko mogą. Ale warto walczyć o swoje, prowadziłem wiele spraw związanych ze złamaniem prawa pracy i wiem, że takie procesy można wygrać - podkreśla mecenas.

Bezpłatne porady

Wszelkie pytania i wątpliwości związane z prawem pracy można kierować do Państwowej Inspekcji Pracy w Bydgoszczy, która udziela bezpłatnych porad. Informacje można uzyskać telefonicznie pod numerem telefonu 801 002 004 (infolinia dla telefonów stacjonarnych) i 52 561 11 04 (dla połączeń z sieci komórkowych) w godzinach 8.00 - 12.00. A także osobiście pod adresem: plac Piastowski 4a, pokoje 7 i 8 w godzinach 8.00-14.00.