Tam, gdzie szumią knieje

Około stu rezerwatów przyrody, w tym najstarszy w Polsce, unikatowe siedliska zwierząt i roślin, bory, puszcza i parki krajobrazowe...

To wszystko mamy na wyciągnięcie ręki, w województwie kujawsko-pomorskim.

O tym, jak cenna i niezwykła jest tutejsza przyroda, świadczy utworzenie na terenie będącym pod opieką Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych aż stu dwóch rezerwatów przyrody, w tym: trzydziestu czterech leśnych, trzydziestu florystycznych, dwóch stepowych, osiemnastu torfowiskowych, pięciu wodnych, dwóch krajobrazowych, trzech przyrody nieożywionej i ośmiu faunistycznych. Jeden z rezerwatów przyrody, Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego, jest najstarszym rezerwatem przyrody w Polsce, a zapiski o jego ochronie sięgają 1927 roku. <!** reklama>

Chronione są też pomniki przyrody - sędziwe drzewa i duże głazy, w tym 400-letni „Dąb Rzeczypospolitej” w rezerwacie Jar Brynicy koło Górzna. Tabliczkę „pomnik przyrody” ma ponad 800 leśnych skarbów. Piękne są także użytki ekologiczne, do których zalicza się przede wszystkim śródleśne oczka wodne, tereny podmokłe i zabagnione, łaki, pozostawione naturalnej sukcesji...

Sosna budzi emocje

Zielone zasoby, którymi opiekuje się Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych z siedzibą w Toruniu, zajmują ponad 430 tysięcy hektarów. Obszar ten dzieli się na dwadzieścia siedem nadleśnictw, które na co dzień dbają o ochronę leśnej fauny i flory. Główne kompleksy leśne zlokalizowane są w województwie kujawsko-pomorskim i w południowej części pomorskiego, wzdłuż Wisły, Noteci, Brdy i Drwęcy. Wśród nich wielkością i zwartością wyróżniają się Bory Tucholskie, Puszcza Bydgoska i Lasy Gostynińsko-Włocławskie.

- Prawdziwą perełką są Bory Tucholskie. O sośnie rosnącej na tym obszarze wie każdy leśnik w kraju. Na samo hasło sosna tucholska wyobraża sobie wysokie i dorodne drzewa - mówi Mateusz Stopiński, rzecznik prasowy RDLP.

Nie wszyscy torunianie i bydgoszczanie zdają sobie sprawę, że w pobliżu ich miast rozciąga się puszcza.

- Puszcza Bydgoska jest położona między Toruniem a Bydgoszczą na zachód od Wisły. Na północy i wschodzie jej granicę stanowi Wisła, na południu Tężyna i krawędź Równiny Inowrocławskiej, a na zachodzie Noteć i Górny Kanał Notecki. Lasy te są ważnym ogniwem naturalnego korytarza ekologicznego o znaczeniu międzynarodowym - mówi Marek Zmitrowicz, leśniczy Leśnictwa Bielice. - Korytarz ten łączy Kampinoski Park Narodowy z Borami Tucholskimi, co umożliwia wędrówkę zwierząt.

Po naukę do lasu

Bogactwo świata roślin i zwierząt jest magnesem dla ludzi. A lasy kujawsko-pomorskie są łatwo dostępne dla turystów. Przeważają w nich drzewostany sosnowe, często o charakterze parkowym.

Leśnicy przygotowali wiele propozycji dla chcących poznać nasze zielone płuca. Chętnie korzysta z nich młodzież szkolna. Zaprasza do siebie m.in. duży zespół edukacyjny w Nadleśnictwie Woziwoda w Leśnym Kompleksie Promocyjnym „Bory Tucholskie”. Zalicza się do niego Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, wyposażony w ciekawe eksponaty i sprzęt audiowizualny, umożliwiające prowadzenie atrakcyjnych zajęć, prelekcji, warsztatów i konkursów. Położona nieopodal Zielona Szkoła pozwala na odbywanie kilkudniowych programów edukacji ekologicznej. Ma bazę noclegową dla trzydziestu dwóch osób. W Woziwodzie leśnicy przygotowali też leśną ścieżkę dydaktyczną biegnącą przez rezerwat przyrody wzdłuż Brdy i przez las zagospodarowany ręką człowieka. Inna ścieżka w Woziwodzie ma charakter sportowy.

- Warto wybrać się do lasu z przewodnikiem. Na naszym terenie dostępnych jest około czterdziestu ścieżek dydaktycznych w najatrakcyjniejszych miejscach. Trasy mają zazwyczaj dwa kilometry - zachęca Tadeusz Chrzanowki, główny specjalista do spraw edukacji leśnej w RDLP.

Frajdą dla najmłodszych jest możliwość posadzenia drzewa.

- W ramach akcji „Wiosenne sadzenie lasów” pozwalamy dzieciom brać udział w powiększaniu leśnych zasobów. Dostają sadzonkę i kopią dla niej dołek. Potem w tym miejscu stawiamy tabliczkę z informacją, że ten las rośnie tu za sprawą danej klasy lub grupy maluchów. Niektóre rośliny są już wyższe od tych, którzy je tu sadzili - mówi Tadeusz Chrzanowski.

Ich rok

Znaczenie lasów postanowiła podkreślić Organizacja Narodów Zjednoczonych, ustanawiając rok 2011 Międzynarodowym Rokiem Lasów pod hasłem „Lasy dla ludzi”.

- W Roku Lasów w województwie odbędzie się wiele imprez. Na czerwiec zaplanowano drzwi otwarte w nadleśnictwach i konferencję popularnonaukową pt. „Lasy dla ludzi” - mówi Mateusz Stopiński.