To jest walka o czyste powietrze. Wspierają ją fundusze dla mieszkańców i samorządów

W tej walce o lepszą jakość środowiska uczestniczą m.in. samorządy województwa kujawsko-pomorskiego. Spośród nich za szczególne zaangażowanie wyróżniono i wsparto dodatkowymi środkami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 64 jednostki.

- Wymieniliśmy już bardzo dużo pieców, wiele domów zostało docieplonych, czyli energetycznie zabezpieczonych. Oczywiście smog będzie się jeszcze pojawiał, ale sytuacja się poprawia i myślę, że kolejne lata, kolejny wysiłek rządu i samorządów sprawi, że będziemy żyć w coraz bardziej przyjaznym dla środowiska otoczeniu – powiedział wojewoda Mikołaj Bogdanowicz.

- Dziś nikogo nie trzeba przekonywać ani na tej sali, ani gdybyśmy porozmawiali z mieszkańcami, że bezpieczeństwo energetyczne i ekologia, dbałość o czyste powietrze, trzeba uznać za absolutnie priorytetowe. Ale jest to wynik konsekwentnej polityki prowadzonej od kilka lat przez rząd Prawa i Sprawiedliwości – stwierdził Łukasz Schreiber, minister- członek Rady Ministrów. Jego zdaniem krajobraz Polski już się zmienia, ale sam program będziemy mogli docenić kiedy wszystkie wnioski o dofinansowanie będą już zrealizowane. Minister dodał, że trzeba będzie nadal rozmawiać z samorządami co jeszcze można zrobić dla czystości powietrza i ekologii.

Paweł Mirowski, pełnomocnik premiera ds. programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków, powiedział że projekt wdrażany jest od września 2018 roku i już można określić go wielkim sukcesem. Dokładnie 521 tysięcy Polaków złożyło wnioski w programie i uzyskało bądź uzyska dofinansowanie na wymianę kopciucha, ale także na docieplenie domu.

- W puli są 103 mld złotych, a to oznacza, że takiego programu jeszcze nigdy w historii Polski nie było. Także w Europie, a mówię to odpowiedzialnie, również tak kompleksowego programu, z tak dużym budżetem, nie ma – zapewnił Paweł Mirowski.

Polacy mogą uzyskać dofinansowanie na wymianę kopciuchów, ale co istotniejsze w dzisiejszych czasach, mogą uzyskać bezzwrotne dofinansowanie do 79 tys. zł na docieplenie domu, bo ten element staje się w dobie bardzo wysokich cen nośników energii bardzo ważny. To pomaga zaoszczędzić finanse we własnych gospodarstwach domowych.

Oprócz wymiany kopciucha, warto docieplić dom, bo jeśli przeprowadzimy kompleksową inwestycję, to jesteśmy w stanie zaoszczędzić do 70 procent energii wykorzystywanej do ogrzania domu.

Program „Czyste Powietrze” od roku 2021 realizowany jest z udziałem jednostek samorządu terytorialnego – gminy podpisują porozumienia z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej. 2106 gmin, czyli 85 proc. wszystkich, podpisało już porozumienia z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej. W województwie kujawsko-pomorskim w programie uczestniczą 124 gminy, a to 86 proc. całości.

- Dając szansę tym gminom, które jeszcze nie podpisały porozumień, a termin upłynął 30 września, przedłużyliśmy termin do końca tego roku – kontynuuje Paweł Mirowski i wyjaśnia, iż porozumienie uprawnia gminę do uzyskania 35 tys. zł wsparcia na prowadzenie punktu konsultacyjno- informacyjnego „Czystego Powietrza”. Dzięki temu mieszkańcy mają bliżej, nie muszą jechać do wojewódzkiego funduszu. Mogą też na miejscu w gminie złożyć wniosek.

Najbardziej aktywne 64 samorządy z województwa kujawsko-pomorskiego (w całym kraju jest ich 625) zostały honorowane dodatkowymi środkami finansowymi – prócz wspomnianych 35 tys. zł na prowadzenie punktu, otrzymają 25 tys. 600 zł, które mogą wykorzystać na prowadzenie kampanii informacyjnej i promocyjnej, krzewienia edukacji ekologicznej wśród mieszkańców.

Program „Czyste Powietrze” będzie się zmieniał. Szczegóły ogłoszone będą w połowie grudnia, ale już teraz można oznajmić, że dotacje znacznie wzrosną.

Jeśli wymienimy kopciucha i docieplimy ściany, wymienimy stolarkę drzwiową i okienną - to na te prace będziemy mogli uzyskać nawet ponad 100 tys. zł. Od początku roku uruchomiony zostanie nabór wniosków na nowych zasadach.

To wiadomość dla tych osób, które jeszcze nie uczestniczyły w programie, zaś dla tych, którzy już uczestniczyły i wymieniły tylko źródło ciepła, a dziś chcąc docieplić dom, będą ponownie mogły złożyć wniosek i termomodernizację przeprowadzić.

Program „Czyste Powietrze” dedykowany jest właścicielom domów jednorodzinnych, ale za zjawisko smogu odpowiada także zabudowa wielorodzinna i dlatego uruchomiono drugi program antysmogowy pn. „Ciepłe Mieszkanie”, ale dedykowany właścicielom lokali w budynkach wielorodzinnych.

I ci, składając wniosek w gminie, mogą uzyskać ze środków narodowego funduszu i wojewódzkich do 37,5 tys. zł, aby we własnym mieszkaniu wymienić kopciucha, a także okna i drzwi, instalację centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej czy też wentylację.

Tu samorządy również przyjmują i rozliczają umowy. Gminy nie ponoszą żadnych kosztów. Budżet w całej Polsce to 1 mld 400 mln zł. W regionie wpłynęły już wnioski na 55 mln zł i te wnioski są analizowane teraz przez wojewódzki fundusz. Ten podpisał już umowy na pierwsze 36 mln zł. Możliwość dotacji ma uzyskać ponad 1700 lokali w województwie.

Te wszystkie środki trafiają do mieszkańców w bezzwrotnej formie jako dotacje, ale od listopada 2019 roku nie stanowią dochodu i nie trzeba od nich odprowadzać podatków. Wcześniej był to dodatkowy koszt, który musieliśmy ponieść rozliczając każdego roku PIT-y.

Ireneusz Stachowiak, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu powiedział, iż w naszym regionie w ramach umów o wartości 510 mln zł będzie wymienionych 31 tys. pieców. Każdego miesiąca do funduszu wpływa ponad 1000 wniosków, a beneficjantom wypłacono już ponad 280 mln zł. W tym roku do dyspozycji jest rekordowa kwota 128 mln zł.

- Widać, że coraz więcej osób chce inwestować, aby poprawić efektywność energetyczną swoich domów. W tym roku 75 procent beneficjantów decyduje się na montaż pompy ciepła i fotowoltaiki – dodał Stachowiak.

Poseł Tomasz Latos, z wykształcenia lekarz, zauważył że mówiąc o wymianie kopciuchów, trzeba mieć na względzie nie tylko aspekt ekonomiczny, ale także własne zdrowie, bo to wszystko przekłąda się właśnie na nie.