Skuteczne tabletki na stres i nerwy. Zobacz polecane zioła i herbaty! Te naturalne składniki wspomagają uspokojenie i wyciszenie umysłu

Stres odczuwany codziennie, a także ten występujący w przypadku traumatycznych wydarzeń czy chorób, wpływa negatywnie na ciało i psychikę. Z jednej strony upośledza działanie układu odpornościowego, krążenia czy trawienia, z drugiej jest źródłem niepokoju i niekorzystnych emocji. Nadmierny stres często występuje wraz z zaburzeniami lękowymi i depresyjnymi, a także bezsennością.

Czytaj także: Jak radzić sobie ze stresem? Oddychaj głęboko. Ćwiczenia oddechowe łagodzą stres i poprawiają zdrowie psychiczne. Jak je wykonywać?

W walce ze stresem stosowane są leki psychotropowe, a także podobnie działające zioła. Leki naturalne są nieporównanie bezpieczniejsze niż te chemiczne, nie powodują bowiem tylu efektów ubocznych i zjawiska tolerancji. Są przy tym równie skuteczne, co farmakoterapia, jednak pod warunkiem stosowania w odpowiedniej dawce.

Mechanizm działania ziołowych herbatek i tabletek na stres polega m.in. na hamowaniu wychwytu zwrotnego monoamin, zwłaszcza serotoniny i dopaminy.

Zobacz: Stres może być szczególnie wyniszczający. Psycholog podpowiada, jak sobie z nim radzić w życiu.

Zioła i ich wyciągi (ekstrakty) stosowane w suplementach diety i produktach leczniczych są źródłem wielu bioaktywnych związków. Są to substancje łagodzące stres i niepokój, należące przede wszystkim antyoksydanty .

Związki te należą do grup takich jak:

• flawonoidy, np. kwercetyna, kemferol, apigenina, luteolina czy chryzyna,
• trójterpeny, np. galfimina A i D,
• terpeny, np. linalol (typowy dla lawendy i ziół)
• glikozydy, np. hiperycyna, kardiospermina,
• alkaloidy, m.in. eryzodyna, eryzotryna, galsemina czy kuomina,
• kwasy organiczne, np. kwas cynamonowy, kumarowy, kawowy, ferulowy, synapowy
• kwasy ginkgolowe (z Ginkgo biloba, czyli miłorzębu japońskiego),
• sterole, m.in. beta-sitosterol,
• kumaryny, np. imperatoryna,
• kwasy tłuszczowe,
• lignany.

Chociaż zioła i produkty ziołowe są szeroko dostępne na polskim rynku, warto poświęcić nieco czasu na ich wybór, ponieważ nie wszystkie będą skuteczne. Dlatego warto sprawdzać informacje na opakowaniu oraz korzystać z zaleceń fitoterapii zwłaszcza odnośnie dawek leczniczych. Autorytetem w tej dziedzinie jest m.in. dr Henryk Różański, którego opracowania można znaleźć w internecie.

Czytaj także: Naturalny afrodyzjak wzmocni libido i pomoże zwalczyć stres. Korzeń maca poprawi też nastrój i płodność. Wypróbuj jego właściwości

Ekspert ten zbadał swojego czasu zawartość leczniczego oleju eterycznego w sklepowych herbatkach z melisą, które okazały się zawierać zaledwie 0,006-0,01 procent tego składnika podczas gdy zalecenia polskiej farmakopei wymagają, by było go nie mniej niż 0,05 procent. Tymczasem świeże liście tej rośliny zawierają nawet 0,5 proc. olejku.

Jakość produktów ziołowych zależy od samego surowca, ale też od sposobu jego przetwarzania – zwłaszcza temperatury suszenia, która nie powinna być zbyt wysoka (zwykle poniżej 35 stopni Celsjusza). Na rozpad lub ulatnianie się cennych składników wpływają też rozdrobnienie, dostęp tlenu i promieni ultrafioletowych, a także wilgotność. To warunki niezbędne również przy samodzielnym przygotowaniu i przechowywaniu ziół suszonych.

Porównując wyroby ziołowe na ich opakowaniach powinniśmy sprawdzać nie tylko zawartość wyciągu czy jego głównych składników aktywnych (zazwyczaj w miligramach), ale też wartość DER (drug extraction rate), która opisuje moc ekstraktu. Jest to stosunek ilości użytego surowca roślinnego do ilości otrzymanego z niego przetworu, np. oznaczenie 3:1 sygnalizuje, że z 3 części rośliny powstała 1 część ekstraktu, czyli uległ on trzykrotnej koncentracji.

Zioła o podobnym działaniu, również uspokajającym, przyjmuje się często w kombinacjach, co pozwala to na zwiększenie ich skuteczności i rozszerzenie zakresu działania. Najlepiej jednak postawić na preparaty, które nie mają zbyt dużej liczby składników – najlepiej, by było ich około trzech. Im więcej bowiem, tym mniejsze stężenia poszczególnych składowych, przez co mogą nie mieć efektywnego działania.

Ponieważ suplementy diety podlegają takim samym wymogom, co żywność, chcąc mieć pewność co do działania ziół, lepiej sięgnąć (o ile to jest możliwe) po wyrób medyczny – czyli produkt spełniający standardy leków, których skuteczność ustalono na podstawie badań klinicznych. Można sprawdzić to na podstawie oznaczenia rejestracji preparatu.

Oprócz ziołowe leków polecane są także suplementy diety o standaryzowanej zawartości składników czynnych, co jest gwarancją, że rzeczywiście tam występują w podanej ilości. Produkty takie, podobnie jak leki ziołowe, będą miały wyższą cenę niż wyroby o niepewnej jakości, jednak decydując się na kurację ziołową warto mieć pewność, że inwestycja się opłaci.

Warto stosować preparaty w formie, która przeważa na rynku, jeśli więc dany surowiec jest stosowany głównie a tabletkach, nie ma co szukać na siłę rośliny suszonej. Pewne produkty są też dostępne tylko w formie suplementów i leków. Co więcej, podczas gdy z niektórych ziół można łatwo pozyskać substancje aktywne poprzez zaparzenie w herbatce czy zastosowanie wyciągu wodnego, substancje czynne z innych (np. korzenia) rozpuszczają się głównie w etanolu (stąd ekstrakty alkoholowe i nalewki) oraz tłuszczu. Dlatego też zawierające kapsułki i tabletki zaleca się przyjmować wraz z posiłkiem, co często podane jest na opakowaniu.

Niektóre zioła antystresowe działają szybko i można stosować je doraźnie, inne wymagają kilkutygodniowego, systematycznego przyjmowania. Należy też pamiętać, by nie stosować ziół przez nieskończoność. Kuracje trwają zwykle 1-3 miesięcy, przy czym po pierwszym miesiącu warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza w przypadku ziół silnie działających.

Pewne rośliny wpływają też na działanie przyjmowanych leków, mogą także być niewskazana dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Ziołoterapia ogólnie jest niewskazana u dzieci poniżej 14. życia, choć niektóre zioła, np. melisę czy rumianek, można podawać także najmłodszym, jednak najlepiej w porozumieniu z lekarzem.