Ruszyły prace związane z rozbudową Opery Nova w Bydgoszczy. Zobacz, jak przebiegają badania archeologiczne [zdjęcia]

Zobacz wideo: Leonard Pietraszak patronem bydgoskiego Teatru Kameralnego?

– Obszar, jak na warunki miejskie i badania archeologiczne, jest olbrzymi, bo to około 6000 m2 powierzchni – przekazuje „Expressowi Bydgoskiemu” Robert Grochowski, kierownik badań archeologicznych. Jak mówi, przed rozpoczęciem badań wykopaliskowych nie sposób precyzyjnie powiedzieć, jaka jest miąższość (głębokość) nawarstwień oraz liczba i charakter obiektów archeologicznych.

– Na podstawie kwerendy historycznej, którą wykonałem wiemy, ile budynków i o jakim charakterze tu się znajdowało, ale pamiętajmy, że to obiekty z XVIII, XIX i XX wieku. Nie mamy źródeł, które mówiłyby o tym, co znajdowało się tu wcześniej – to dopiero pokażą badania archeologiczne – tłumaczy archeolog.

Robert Grochowski uważa, że ich prace potrwają kilka miesięcy, ale chce skończyć je jak najszybciej, żeby ułatwić wykonawcy dalszą budowę. Zaznacza jednak, że badania archeologiczne zawsze są nieprzewidywalne. Całość znalezionego przy Operze Nova materiału zabytkowego, a może to być nawet kilka tysięcy różnego rodzaju artefaktów, trafi do Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy.

– To, co pozostanie po naszych wykopaliskach, to przede wszystkim dokumentacja archeologiczna (rysunkowa, fotograficzna i opisowa) wszystkich obiektów i struktur archeologicznych. Niestety badania archeologiczne są zawsze niszczące. Wszystkie relikty, które odsłonimy (np. kamienne ławy fundamentowe, murowane czy drewniane obiekty) po zakończeniu naszych prac zostaną rozebrane i zniszczone, po to, aby dać miejsce kolejnym przejawom ludzkiej aktywności – wyjaśnia Robert Grochowski.

Na pytanie, czego można spodziewać się po badaniach, archeolog odpowiada krótko: wszystkiego. – Wiemy o budynkach z XVIII i XIX wieku, ale pod nimi może wyjść późne, a być może wczesne średniowiecze. Prawie na pewno wyjdą pradzieje, ale o ich chronologii i charakterze będziemy mogli mówić po zakończeniu badań – stwierdza.

Na tę chwilę badaczom udało się odkryć znaczną część imponujących murów spichrza z początku XIX wieku. – Mamy również uchwycony fragment kanału śluzowego, który przebiegał przez teren Opery i miał ujście do Brdy, nieco na zachód od mostu Starofarnego. W latach 1787-1790 Prusacy zbudowali wielką kamienną śluzę w miejscu, gdzie później znajdowała się Bydgoska Fabryka Narzędzi „Byfana”, przy ul. Marcinkowskiego. Cały trud poszedł jednak na marne, bowiem na skutek wadliwego posadowienia na ilastym, podmokłym gruncie, śluza wkrótce po oddaniu do eksploatacji została tak silnie uszkodzona, że jej naprawę uznano za bezcelową – opowiada Robert Grochowski.

– W niedługim czasie została całkowicie rozebrana. Kanał śluzowy, którego fragment odsłoniliśmy, funkcjonował jeszcze przez jakiś czas. Zasypano go dopiero na początku XIX wieku. Gdyby śluza nie uległa uszkodzeniu, a kanał dalej funkcjonował, topografia i historia Wyspy Młyńskiej i tej części Bydgoszczy wyglądałaby zupełnie inaczej – uważa.

Budowa czwartego kręgu Opery Nova rozpoczęła się na początku lutego. Plac budowy wraz z początkiem miesiąca przekazano wykonawcy – firmie Budimex. Na realizację całego zadania przewidziano 28 miesięcy. Całkowity koszt rozbudowy gmachu to 114 mln zł. W ramach inwestycji powstanie także dwupoziomowy parking podziemny na 228 miejsc z wjazdem z ulicy Karmelickiej.