Mleko w proszku było hitem PRL-u. Wspominamy przysmak sprzed lat

Monika Milewska w książce „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia” pisze, że po II wojnie światowej do Polski przychodziły paczki sygnowane napisem UNRRA, czyli Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy (United Nations Relief and Rehabilitation Administration). W paczkach poza suszonym mięsem, konserwami i słodyczami, znaleźć można było mleko w proszku. Ówczesne czasopisma, w tym „Moda i Życie Praktyczne” chciały edukować i pomagać gospodyniom domowym zrozumieć, co jest napisane na etykietach opakowań z żywnością.

- Pismo podawało też przydatne informacje o produktach oraz przepisy, np. jak spożytkować mleko w proszku. Nadawało się ono do przygotowania naleśników, cukierków, a nawet – po dodaniu śmietany – do sporządzenia garnca mleka zsiadłego.

Najsmaczniejszym deserem pamiętającym czasy komunizmu jest blok czekoladowy. Smakołyk przygotowywano z kakao, mleka w proszku i bakalii. Równie popularny był sernik z mlekiem w proszku. Tym smakom trudno było się oprzeć.

W latach 70. XX wieku pojawiło się widmo kryzysu spożywczego. Dodaje, że realia PRL-u nie dawały się zasłonić szeroko wieszczoną propagandą sukcesu.

- Tytuły prasowe w końcówce lat 70. stawiały ją pod coraz większym znakiem zapytania: „Gdzie są płatki?”, „Dlaczego brakuje cebuli?”, „Czy lodów w lecie wystarczy dla wszystkich?”, „Dlaczego mleko w proszku stało się rarytasem?”. Jak ognia unikano słowa „kryzys”, niekiedy pojawiały się zamiast tego w prasie sformułowania typu: „zmiana frontu inwestycyjnego” lub „zmniejszenie tempa wzrostu”.

Zobacz także: Kotlety z mortadeli jak w PRL-u

W trakcie stanu wojennego, gdy na półkach panowały pustki, a żywność była reglamentowana, do Polski wysyłano pomoc żywnościową z Republiki Federalnej Niemiec. Polską opozycję w latach 80. XX wieku wspierały też organizacje związkowe z Francji. W pierwszej kolejności otrzymywali je więźniowie, internowani i ich rodziny. W paczkach znajdowały się produkty dla dzieci:

• kaszki,
• soczki,
• mleko w proszku,
• odżywki,
• czekolada,
• słodycze.

Mleko w proszku nie było tylko rarytasem podawanym niemowlętom i dzieciom. W latach 80. XX z proszku rozrobionego z wodą tworzono mleko. Tak przygotowany napój można było stosować do kawy. Często do kawy dodawano nierozrobione w wodzie mleko i kawosze z przyjemnością wyjadali mleczne grudki.

Jednak najczęściej służyło do podjadania wprost z opakowania. Dzieci zanurzały pośliniony palec w proszku i zlizywały. Inni wkładali do ust całe łyżeczki i czekali, aż w ustach napęcznieje. Tworzyła się wtedy zbita kulka, która często przyklejała się do zębów i podniebienia. Dla wielu osób był to sposób na prosty i szybki deser bez wielu przygotowań. Na profilu Pewex na Facebooku internauci dzielili się wspomnieniami.

- Ma pyszny smak. Najlepsze jest, jak klei się w buzi, zanim się rozpuści. Można je jeszcze kupić w sklepach - pisała użytkowniczka Marta.

Inni użytkownicy dodawali, że charakterystyczne było skrzypienie w ustach podczas zjadania. Inni dodawali, że jest to jeden z najtrwalszych produktów spożywczych, obok ryżu, fasoli i miodu.

- Czasem robiłam z koleżankami zrzutkę na to mleko. Kupowałyśmy je w pobliskim supersamie i zajadałyśmy się nim na placu zabaw, siedząc na huśtawkach. Przyklejało się do podniebienia, ale było pyszne. Fajne to były czasy... - dodała komentatorka Danuta.

A wy jakie macie wspomnienia związane z mlekiem w proszku?

Kliknij poniżej, aby zobaczyć galerię dotyczącą mleka w proszku w czasach PRL-u

Źródło:

• „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia”, Monika Milewska, Państwowy Instytut Wydawniczy.

Zobacz inne tematy kulinarne ze Strony Kuchni: