Elbląg: atrakcje i najciekawsze miejsca. Co warto zobaczyć w najniżej położonym mieście Polski? Stare Miasto, katedra, zamek i inne

Elbląg to najstarsze i drugie największe (pod względem liczby ludności) miasto woj. warmińsko-mazurskiego. Zlokalizowane jest u ujścia rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego. Co ciekawe, to też najniżej położone miasto w kraju – wartości wahają się między 1,8 m p.p.m. a 92 m n.p.m.

Ile czasu zajmie tam podróż samochodem z największych miast Polski?

• Warszawa – ok. 3,5 godziny
• Kraków – ok. 6,5 godziny
• Łódź – ok. 4 godziny
• Wrocław – ok. 5,5 godziny
• Poznań – ok. 4 godziny
• Gdańsk – ok. 40 minut
• Szczecin – ok. 5,5 godziny

Zobacz też: Mierzeja Wiślana: najlepsze atrakcje według Google. Co zobaczyć, by spędzić udany weekend nad morzem?

Jeżeli rozpoczynacie swoją przygodę ze zwiedzaniem Elbląga, na południu miasta znajdziecie jedną z najstarszych i najpiękniejszych dzielnic – Stare Miasto. Jego podstawą był niegdyś zamek krzyżacki. Nawet po jego zniszczeniu (w 1454 roku) Stare Miasto miało się dobrze – zabudowania nie ucierpiały znaczącą nawet podczas I wojny światowej. Niestety, II wojna nie była już tak łaskawa. W 1945 roku prawie 90 procent tej części miasta zostało doszczętnie zniszczone… Cegły z ruin posłużyły za budulec podczas odbudowywania Warszawy, a elbląska starówka zaczęła odzyskiwać dawny blask dopiero w latach 80. XX wieku, kiedy zdecydowano się na odbudowę układu urbanistycznego (prace trwają zresztą do dziś).

Czytaj też: Rejs statkiem po trawie, czyli niezwykła pochylnia w Buczyńcu na Kanale Elbląskim

Obecnie na Starym Mieście można podziwiać wiele zabytków i ważnych obiektów, które stanowią jednak tylko część przedwojennej całości – są to m.in.

• katedra św. Mikołaja – zabytkowa świątynia z 97-metrową wieżą i tarasem widokowym
• Brama Targowa – zabytkowa, XIV-wieczna budowla, która stanowiła kiedyś część fortyfikacji miejskich
• Muzeum Archeologiczno-Historyczne – zlokalizowana na terenie Podzamcza placówka zapewnia zwiedzającym dostęp do eksponatów pochodzących m.in. z terenów Elbląga, Żuław i Pomorza, dostępne są tam także wystawy czasowe
• kościół św. Ducha – stanowi część dawnego zespołu szpitalnego (zniszczonego w 1945 roku). Po odbudowie budynek stał się siedzibą Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Kamila Norwida
• Ścieżka Kościelna – jeden z najbardziej unikatowych zabytków miasta, czyli ścieżka łącząca pierwotnie trzy kościoły – św. Ducha, św. Mikołaja oraz świątynię pw. Najświętszej Marii Panny. Niestety, podczas II wojny światowej zniszczeniu nie uległ tylko fragment przejścia (w planach jest odbudowa pozostałych odcinków). Od 2006 roku ścieżkę można zwiedzać.

Zamek krzyżacki w Elblągu przez kilkanaście lat był najważniejszym tego typu obiektem w całym państwie krzyżackim. Pełnił funkcję siedziby wielkiego szpitalnika czy mistrza krajowego pruskiego oraz krajowej kapituły generalnej zakonu. Zamek stanowił także bazę wypadową do podboju pogańskich plemion. W 1410 roku, okoliczni mieszkańcy przejęli budowlę w czasie wielkiej wojny, jednak stan ten trwał zaledwie kilka miesięcy. 44 lata po tym wydarzeniu zamek został zaatakowany i – z rozkazu Rady Starego Miasta – zburzony. Do dzisiejszych czasów zachowały się tylko fragmenty konstrukcji: piwnice, browar, fragmenty murów i baszty. Podzamcze stało się siedzibą Muzeum Archeologiczno-Historycznego, w którym można podziwiać m.in. okulary i giternę z XV wieku, barokowe meble, kartusze herbowe, starodruki, dokumenty i pamiątki po przesiedlonych do Elbląga mieszkańcach.

Zwiedzanie
Godziny otwarcia muzeum różnią się w zależności od miesiąca. Od 1 października do 31 maja jest czynne od wtorku do niedzieli (w godzinach 8:00–16:00), a od 1 czerwca do 30 września jest czynne w te same dni w godzinach 10:00–18:00.

Bilety

• Bilet normalny (Gimnazjum, Podzamcze) – 10 zł / 20 zł
• Bilet normalny (oba budynki) – 25 zł
• Bilet normalny (hologram) – 10 zł
• Bilet ulgowy (Gimnazjum, Podzamcze) – 8 zł / 15 zł
• Bilet ulgowy (oba budynki) – 20 zł
• Bilet ulgowy (hologram) – 8 zł

Założony w 1811 roku park zwany „Bażantarnią” to ulubione miejsce wypoczynkowe mieszkańców miasta. Z początku jego powierzchnię, czyli aż 369 hektarów, podzielono na część rekreacyjną i chronioną – do tej pory zachowały się zabytkowe elementy parkowej zabudowy, takie jak np. muszla koncertowa, budynek restauracji, młyn wodny czy pałac Augusta Abbega. Park swoją nazwę zawdzięcza licznie występującym tam niegdyś bażantom, które można tam było często spotkać jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku. Swoje schronienie znalazło tam także wiele innych gatunków zwierząt, m.in. dziki, sarny, jelenie, lisy, kuny czy wiewiórki. Obszar ten porasta także bujna roślinność – wśród nich jest aż pięć dębów uznanych za pomnik przyrody. Co ciekawe, na ten sam tytuł zasłużył parkowy głaz narzutowy „Diabelski kamień”, zlokalizowany w korycie przepływającego przez Bażantarnię Srebrnego Potoku.

Zlokalizowana na starówce katedra św. Mikołaja to jeden z najważniejszych zabytków Elbląga – pierwotna świątynia stanęła tam prawdopodobnie ok. 1240 roku, czyli w czasach założenia miasta. To prawdopodobnie jej pozostałości – ceglane łuki o charakterystycznym wiązaniu – można podziwiać dziś w prezbiterium. Świątynię przebudowywano kilka razy, jednak w 1777 roku (podczas ogromnej burzy), znaczną część kościoła strawił pożar. W 1945 roku, podobnie jak reszta dzielnicy Stare Miasto, większość kościoła została zniszczona – jego mury, podobnie jak w 1777 roku, zniszczył ogień. Cztery lata później podjęto się rozpoczęcia odbudowy. Nie było to łatwe zadanie, a poszczególne elementy powstawały stopniowo m.in. w latach 1969-1973, 1982-1984, 1969-1989, 1993 i 1999. Dziś świątynia zachwyca 97-metrową wieżą i zachwycającą panoramą miasta oglądaną z tarasu widokowego katedry.

Zwiedzanie – godziny otwarcia
Wejście na taras widokowy jest możliwe od wtorku do piątku (w godzinach 10:00–17:00), w soboty (w godzinach 10:00–14:00) oraz w niedziele (w godzinach 14:00–17:00).

Zobacz także: Lidzbark Warmiński. Co oferuje turystom „polska Wenecja”? To miejsce uwielbiali słynni Polacy - Mikołaj Kopernik oraz Ignacy Krasicki

• Centrum Sztuki Galeria EL – mieszcząca się w dawnym budynku kościoła pw. Najświętszej Marii Panny galeria sztuki współczesnej to jedna z ważniejszych instytucji kultury w mieście. Organizowane są tam także spotkania, konferencje czy imprezy.
• Park Kajki – powstały w latach 30. XX wieku park nosił kiedyś nazwę „Różany Ogród”. Znajdziecie tam nie tylko urokliwe alejki, ale i miejsce zabaw dla dzieci.
• Park Planty – kolejne miejsce wypoczynkowe na łonie natury, których przecież na Warmii i Mazurach nie brakuje. Zlokalizowany jest w centrum Elbląga i zajmuje powierzchnię ok. 3 hektarów.
• Gęsia Góra – według mieszkańców to jeden z najlepszych punktów widokowych w mieście. Kiedyś znajdował się tam pomnik-mauzoleum, po którym pozostał tylko kamienny krąg.
• (Prawie)najniższy punkt w Polsce (Raczki Elbląskie) – poza granicami miasta, a dokładniej we wsi Raczki Elbląskie, mieści się jeden z najniżej położonych punktów w Polsce. Według danych Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii tamtejsza depresja jest położona na wysokości 1,8 m p.p.m, czyli niewiele wyżej niż najniżej położony punkt w kraju (na wysokości 2,07 m p.p.m.)
• Kościoły – w Elblągu jest ok. 20 parafii, do których należą m.in. kościoły św. Floriana, pw. Wszystkich Świętych, pw. Trójcy Świętej, św. Wojciecha, pw. Świętej Rodziny, św. Rafała Kalinowskiego, św. Pawła Apostoła, św. Mikołaja czy św. Józefa Robotnika (spis wszystkich parafii dostępny jest na stronie internetowej miasta)

Ci, którzy wybierają się na wycieczkę z młodszymi dziećmi, z pewnością odetchną z ulgą na wieść, że w mieście nie brakuje atrakcji dla maluchów. Po dłuższym zwiedzaniu warto zabrać pociechę do jednego z niżej wymienionych miejsc, by ta mogła rozładować nagromadzone pokłady energii.

• Rodzinny park rozrywki „Nowa Holandia” (Nowe Pole)
• Park Dolinka (ul. Stanisława Moniuszki, Elbląg)
• Fun Park (Centrum Handlowe „Ogrody”, Elbląg)
• Bajlandia (ul. Jana Kochanowskiego 11, Elbląg)
• Activity Park (ul. Fabryczna 5, Elbląg)
• Minizoo „Zwierzaki Nad Potokiem” (Żukczyn)

To też może cię zainteresować: Najlepsze atrakcje dla dzieci na Mazurach. Gdzie pojechać, by dziecko mogło się wyszaleć? Obiekty w pobliżu Mikołajek i Giżycka

Źródło: katedra św. Mikołaja, Muzeum Archeologiczno-Historyczne, parafia.com.pl